درس گفتارهای فلسفه دین
درس‌گفتارهای فلسفۀ دین (Vorlesungen Uber die Geschichte der Religion)
مجموعۀ گفتارهای گئورگ ویلهلم فریدریش هگل، درباب فلسفۀ دین، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۸۳۲، چاپ نهایی ویراسته در ۱۸۴۰. هگل بر آن است که در تحلیل فلسفی دین باید از سه مرحلۀ تحقیقی عبور کرد؛ مرحلۀ نخست نگریستن به دین از منظر عموم است، مرحلۀ دوم بررسی دین از منظر درونی آن است، و در مرحلۀ سوم دین به‌منزلۀ مفهومی است که با حذف تمایزها و تضادها به تحقق‌بخشیدن کامل خود نایل می‌شود. در تعریفی کلی، دین قلمروی است که در آن روح خود را از امر حسی و امر متناهی رهایی می‌بخشد. هگل در تحلیل فلسفی دین، رویکرد ازلی به دین را به نفع رویکرد تاریخی بدان منتفی می‌داند و معتقد است که دین سلسله‌ای از صور آیینی تحقق‌یافته در درون تاریخ است. درپی این استدلال‌ها، هگل مراحل مختلف تاریخ دین را تحلیل می‌کند. نظریۀ فلسفی هگل درباب دین بحث‌های مخالف و موافق بسیاری را برانگیخت. اشتراوس و فویرباخ آن را بسط دادند، و متفکرانی چون شلایرماخر از سویی و کی‌یرکگور از سوی دیگر در مخالفت با آرای هگل آرایی کاملاً متفاوت عرضه داشتند.