استرداد مجرمین
اِستِردادِ مُجرِمین
تسلیم و اعاده متهم به ارتکاب جرم به حکم یک کشور به کشوری که جرم در آن واقع شده است. قوانین و مقررات جزایی، ازجمله مقررات سرزمینی است و فقط در قلمرو سرزمینی و حاکمیتی کشور صاحب قانون قابل اجراست، بنابراین مثلاً شخصی که در ایران مرتکب جرمی شده، یا متهم به ارتکاب جرمی شده باشد، اگر به کشور دیگری بگریزد، علی‌القاعده نه قوانین جزایی ایران در آن کشور قابل اجراست، نه آن کشور تکلیفی به تعقیب این متهم دارد، یا اگر در ایران محکوم به مجازات شده باشد، نمی‌توان مجازات را دربارۀ او اجرا کرد، بلکه چارۀ کار در این است که چنین شخصی به ایران بازپس داده شود تا تعقیب و تحقیقات تکمیل یا حکم مجازات او اجرا شود. به همین جهت، کشورها با انعقاد معاهدات و موافقت‌نامه‌های دو‌جانبه، براساس عمل متقابل، در برابر یکدیگر متعهد می‌شوند که متهمین یا مجرمین را به یکدیگر مسترد نمایند و این ترتیبات را استرداد مجرمین گویند. گاه در بعضی کشورها قانون خاصی برای استرداد مجرمین به سایر کشورها وضع می‌شود، مانند قانون راجع به استرداد متهمین و مجرمین مصوب ۱۴/۳/۱۳۳۹ که در ایران تصویب شده است. عهدنامه یا قوانین استرداد مجرمین ناظر به مجرمین و متهمین عادی است و شامل مجرمین سیاسی نمی‌شود، زیرا این گروه، پناهنده محسوب می‌شوند و مشمول مقررات حقوق بین‌الملل دربارۀ پناهندگی‌اند.