حسابی، محمود (۱۲۸۱ـ۱۳۷۱ش)

محمود حسابی;
زادروز	۱۲۸۱ش;
درگذشت	۱۳۷۱ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	بیروت و فرانسه
شغل و تخصص اصلی	فیزیک دان
جوایز و افتخارات	مشارکت در تاسیس نخستین مدرسه مهندسی وزارت راه (۱۳۰۷ش)، دارالمعلمین عالی، دانشگاه تهران، موسسه ملی استاندارد ایران، موسسه ژیوفیزیک دانشگاه تهران

فیزیک‌دان ایرانی و از پایه‌گذاران علم فیزیک و مهندسی نوین در ایران. در بیروت و فرانسه درس خواند. در تأسیس بسیاری از مراکز علمی ایران مانند نخستین مدرسۀ مهندسی وزارت راه (۱۳۰۷ش)، دارالمعلمین عالی، دانشگاه تهران، مؤسسۀ ملی استاندارد ایران، مؤسسۀ ژئوفیزیک دانشگاه تهران مشارکتی مؤثر داشته است. نخستین دستگاه رادیو و نخستین دستگاه رادیولوژی ایران به همت او راه‌اندازی شد. در ۱۳۲۸ش سناتور انتصابی شد. پس از آن دکتر محمد مصدق او را به ریاست شرکت ملی نفت ایران منصوب، و در ۱۳۳۰ وزیر فرهنگ کابینۀ خود کرد. از نخستین سال تأسیس دانشگاه تهران در آن‌جا تدریس ‌کرد و در ۱۳۵۰ش استاد ممتاز آن دانشگاه شد. وی در زمینۀ واژه‌سازی علمی فارسی بسیار کوشید. بیش از ۲۵ رساله و کتاب از او منتشر شده است. از آثارش: رسالۀ مدل ذرۀ بی‌نهایت گسترده؛ کتاب دیدگانی فیزیکی (۱۳۰۴ش)؛ مجموعۀ معادل‌های فارسی اصطلاحات فیزیک؛ رسالۀ توانایی زبان فارسی؛ فرهنگ حسابی (واژگان انگلیسی به فارسی، ۱۳۷۱ش)؛ کتاب‌های فیزیک دوره‌های متوسطه.