شهرزوری
شَهْرِزوری ( ـ۶۸۹ق)
(شهرت: شمس‌الدین محمد بن محمود) حکیم و تاریخ‌نگار ایرانی مسلمان. پس از تحصیل مقدمات علوم به بغداد و شام سفر کرد و به تکمیل دانش خود پرداخت. چون به زادگاهش، شهرزور، ناحیه‌ای در سلیمانیۀ عراق، بازگشت به تدریس و ارشاد مردم روی آورد. شهرزوری در فلسفه، حکمت و کلام دست داشت و کتاب هایی در این زمینه‌ها تألیف کرده است. از آثارش: نُزْهَةالْاَرْواح و روضةُالْاَفْراح است، شامل زندگی‌نامۀ ۱۲۲ تن از علما و حکمای پیش و بعد از اسلام. این کتاب را مقصود علی تبریزی در هند، که در خدمت عبدالرحیم‌‌خان خانان ( ـ۱۰۳۶ق) می‌زیست، به فارسی ترجمه کرده است (تهران، ۱۳۶۵ش) و بار دیگر ضیاءالدین دُرّی آن را به نام کَنْزَالْحِکْمَه به فارسی برگردانده است (تهران، ۱۳۱۶ش)؛ دیگر آثارش عبارت‌اند از التَّنْقیحات فی شرح الْتَلویحات در حکمت؛ الرّموز و الْاِقبال اللاهوتیّة فی الْاَنوار المُجردة الکُونیّه؛ الشَّجرة الالهیة فی علوم الحقائق الرّبانیّة در حکمت.