بور

بور (boron)

بور

عنصری غیرفلز، با نماد B، عدد اتمی ۵، و جرم اتمی نسبی ۱۰.۸۱۱. در طبیعت فقط به‌صورت ترکیب، مثلاً با سدیم و اکسیژن در بُراکس، یافت می‌شود. به دو شکل آلوتروپی یا چندشکلی، یکی گَردِ بی‌شکل قهوه‌ای و دیگری بلورهای درخشان بسیار سخت، یافت می‌شود. ترکیبات آن برای تهیه اسید بوریک، کاهنده‌های سختی آب، صابون‌ها، لعاب‌ها، شیشه، و جلای سفال‌ها به‌کار برده می‌روند. در آلیاژها، برای مستحکم‌کردن فولاد کاربرد دارد و از آن‌جا که نوترون‌های کند را جذب می‌کند، برای ساختن میله‌های کنترل کاربید بور در واکنشگاه (راکتور)های هسته‌ای از آن استفاده می‌کنند. وجودِ این عنصرِ کمیاب در جیرۀ غذایی انسان ضروری است. در ۱۸۰۸، هامفری دیوی، که آن را به‌صورت خالص جدا کرد، این نام را بر آن نهاد.