کرمان، استان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۲۳ توسط Nazanin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

کرمان، استان

کرمان، استان
کشور ایران
جمعیت ۲,۶۵۲,۴۱۳ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت مرکز جنوب شرقی ایران - جنوب استان‌های یزد و خراسان، غرب سیستان و بلوچستان، شمال استان هرمزگان، شرق استان‌های فارس و یزد
مرکز کرمان
تعداد شهرستان‌ها ۱۳
تعداد بخش ها ۳۹
شهرهای مهم بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رفسنجان، راور، زرند، سیرجان، شهر بابک، و کهنوج
کوه‌های استان هزار (۴,۴۵۶ متر)، کلاغن، گلچین، جوپار، لاله‌زار، جبال بارز
رودهای استان هلیل‌رود
اقلیم در ارتفاعات معتدل تا معتدلِ مایل به سرد و خشک - در دشت‌ها معتدلِ مایل به گرم و خشک
تولیدات و صنایع مهم فرآورده‌های کشاورزی: خرما، غلات، حبوبات، مرکبات، گیاهان دارویی، چغندر قند، سبزیجات و علوفه، پنبه و دانه‌های روغنی، انواع میوه، و صیفی‌جات - فعالیت‌های صنعتی: تولید قطعات و مونتاژ خودرو، ماشین‌آلات، لاستیک اتومبیل و پلاستیک، تولید نیروی الکتریسیته، صنایع فلزی، صنایع دستی، و توریسم - منابع زیرزمینی: س، سرب، روی، کرومیت، سنگ آهن، منگنز، نمک، سنگ‌های ساختمانی، و زغال‌سنگ
35189000-2.jpg

واقع در مرکز جنوب شرقی ایران. از شمال به استان‌های یزد و خراسان، از شرق به سیستان و بلوچستان، از جنوب به استان هرمزگان، و از غرب به استان‌های فارس و یزد محدود است. حدود ۷۰ درصد این استان را کوهستان‌های مرتفعی مانند ارتفاعات کوهبنان، جوپار، هزار، جبال بارز و لاله‌زار و بقیۀ آن را دشت‌های نسبتاً هموار شرق کهنوج و حاشیۀ جنوب غربی کویر لوت، بم، نرماشیر، و دشت‌های سیرجان و شهر بابک به زیر پوشش برده‌اند. کوه هزار، با ارتفاع ۴,۴۵۶ متر، بلندترین کوه این استان است و کوه‌های کلاغن، گلچین، جوپار، لاله‌زار، جبال بارز، و کوه‌های دیگری که ارتفاع اغلب آن‌ها بالاتر از ۳هزار متر است از دیگر بلندی‌های مهم این استان محسوب می‌شوند. با وجود این‌‌که استان کرمان از مرتفع‌ترین استان‌های کشور است، به‌علت کمی میزان بارندگی، آب کافی ندارد و زهاب‌های آن‌ فقط به رودخانۀ دایمی هلیل‌رود، منحصر شده‌اند، که در شهرستان جیرفت جریان دارد، و بقیۀ رودهای آن فصلی‌اند و خشک‌رودهایی بیش نیستند. اقلیم آن در ارتفاعات، معتدل تا معتدلِ مایل به سرد و خشک و در دشت‌ها معتدلِ مایل به گرم و خشک است و ریزش‌های سالیانۀ نسبتاً ناچیزی دارد. استان کرمان از نظر کشاورزی و صنعت موقعیت ممتازی دارد؛ مهم‌ترین فرآورده‌های کشاورزی آن عبارت‌اند از خرما، غلات، حبوبات، مرکبات، گیاهان دارویی، چغندر قند، سبزیجات و علوفه، پنبه و دانه‌های روغنی، انواع میوه، و صیفی‌جات، بخشی از فعالیت‌های صنعتی آن نیز عبارت‌اند از تولید قطعات و مونتاژ خودرو، ماشین‌آلات، لاستیک اتومبیل و پلاستیک، تولید نیروی الکتریسیته، صنایع فلزی، صنایع دستی، و توریسم نیز فعالیت‌های صنعتی این استان را تشکیل می‌دهند. مس، سرب، روی، کرومیت، سنگ آهن، منگنز، نمک، سنگ‌های ساختمانی، و زغال‌سنگ ازجمله کانی‌های آن به‌شمار می‌روند. استان کرمان با ۲,۶۵۲,۴۱۳ نفر جمعیت (۱۳۸۵) از سیزده شهرستان و ۳۹ بخش با مرکزیت اداری شهر کرمان تشکیل شده است و مهم‌ترین شهرهای آن عبارت‌اند از بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رفسنجان، راور، زرند، سیرجان، شهر بابک، و کهنوج. کرمان در تقسیمات کشوری ۱۲۸۵ منطقۀ بسیار وسیعی را دربر می‌‌گرفت و بلوچستان و مکران و بنادر دریای عمان را نیز شامل می‌شد. نواحی اخیر در ۱۳۴۰ از کرمان جدا شدند و استان کرمان امروزی پدید آمد.