پیرو دلا فرانچسکا (ح ۱۴۲۰ـ۱۴۹۲م)

پیِرو دلا فرانْچِسْکا (ح ۱۴۲۰ـ۱۴۹۲م)(Piero della Francesca)

تازيانه‌زني مسيح، اثر پيِرو دلا فرانْچِسْکا

نقاش ایتالیایی. در بورگو سان سِپولکرو از توابع اومبریا به‌دنیا آمد. در آرِتسو و اوربینو هنرآفرینی کرد. از بزرگ‌ترین هنرمندان قرن ۱۵م بود. سکون سنگین، پیکره‌های بی‌اندازه صلب، رنگ‌های براق، و تناسب‌های کاملاً سنجیده درترکیب‌بندی، از ویژگی‌های کار اوست. چندین مجموعه دیوارنگاره و تخته‌نگاره، پدید آورد؛ از آن جمله اثر تازیانه‌زنی مسیح (ح ۱۴۵۵م؛ کاخ دوک، اوربینو)، واجد ژرفانمایی نظرگیری است. همۀ نقاشی‌هایش در هر اندازه و با هر وسیله‌ای، جلوه‌ای خشک و رسمی دارند؛ نحوۀ استفاده‌اش از رنگ، ژرفانمایی، و ترکیب‌بندی، از شیفتگی او به نظم ریاضی حکایت دارند. مجموعه دیوارنگاره‌های افسانۀ صلیب حقیقی (۱۴۵۲ـ۱۴۶۰م؛ کلیسای سان فرانچسکو، آرِتسو) بزرگ‌ترین اثر اوست، و از دیگر آثارش، دیوارنگارۀ رستاخیز مسیح (پیناکوتکا، بورگو سان سپولکرو) و نقاشی محرابیِ مریم عذرا با دوکِ اوربینو به عنوان اهداکننده (بررا، میلان) درخور ذکرند. تقریباً ۶۰ساله بود که به‌سبب ضعف بینایی از نقاشی دست کشید، و خود را وقف مطالعات ریاضی و فلسفی کرد. دو رساله دربارۀ قوانین ژرفانمایی و ریاضیات از او برجا مانده است.