پیمان جنوبگان
پیمان جُنوبگان (Antarctic Treaty)
موافقت‌نامه‌ای بین‌المللی منعقد‌شده میان سیزده کشور، از ۱۹۶۱ تاکنون، با هدف پیشبرد پژوهش‌های علمی و دور نگه‌داشتن قارۀ جنوبگان از هرگونه ستیز و اختلاف. در ۱۹۹۱، امضاکنندگان این موافقت‌نامه، با تمدید پیمان جنوبگان، برای ۵۰ سال هرگونه فعالیت معدن‌کاری را در این منطقه ممنوع کردند. در ژانویۀ ۱۹۹۸، الحاقیه‌ای زیست‌محیطی به این پیمان در‌خصوص حفظ حیات وحش، بهره‌برداری از مواد کانی، و آلودگی دریا، پس از آن که به تصویب ژاپن رسید، قدرت اجرایی یافت. در‌حال حاضر قارۀ جنوبگان ذخیره‌ای طبیعی مختص صلح و دانش قلمداد می‌شود. این موافقت‌نامه در ۱۹۵۹ میان سیزده کشوری که نفعی در قارۀ جنوبگان داشتند، ازجمله ایالات متحده و انگلستان، منعقد و در ۱۹۶۱ برای ۳۰ سال لازم‌الاجرا شد. در ۱۹۹۶، مجموعاً ۳۹ کشور عضو این پیمان بودند. مقررات این پیمان ادعاهای ارضی هیچ کشوری را نه می‌پذیرد و نه رد می‌کند، بلکه مانع طرح دعاوی تازه می‌شود؛ عملیات نظامی و استخراج مواد کانی در مقیاس کلان را ممنوع می‌کند، و امکان مبادلۀ آزادانۀ اطلاعات علمی را از پایگاه‌ها فراهم می‌آورد. در ۱۹۸۰، این پیمان گسترش یافت و محافظت از منابع معدنی را در ناحیۀ وسیع‌تری دربر گرفت که با تلاقی‌گاه جنوبگان[۱] محدود می‌شود.
- ↑ Antarctic Convergence