کاخ مرمر

کاخ مَرمَر (تهران)

کاخ مرمر
نام فارسی	کاخ مرمر
کشور	ایران
استان	تهران
موقعیت	از جنوب محدود به خیابان سپه (امام خمینی)، از شرق به خیابان پهلوی (ولی‌عصر)، از شمال به خیابان پاستور و از غرب به خیابان کاخ (فلسطین)
کاربری	اقامتگاه و محل کار رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی

کاخ مَرمَر

اقامتگاه و محل کار رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی در تهران. در اراضی‌ای بنا شده است که پیش از آن به عبدالحسین میرزا فرمانفرما و اعضای خانوادۀ او تعلق داشت. از جنوب به خیابان سپه (امام خمینی)، از شرق به خیابان پهلوی (ولی‌عصر)، از شمال به خیابان پاستور و از غرب به خیابان کاخ (فلسطین) محدود می‌شد. در مجموع ده کاخ بود که هر یک به یکی از فرزندان رضاشاه تعلق داشت. کاخ محمدرضا ولیعهد و ملکۀ مادر کاخ اختصاصی نام داشت. نمای خارجی و سرسرای کاخ مرمر از سنگ مرمر زرد است. گنبد کرم‌رنگ، سردر سنگی، دفتر کار سراسر خاتم‌کاری و تالار آینه از مختصات کاخ مرمر به‌شمار می‌رفت. میدان روبه‌روی کاخ به میدان درب سنگی شهرت داشت. یکی از کاخ‌ها در ۱۳۱۹ش به بنگاه حمایت از مادران و نوزادان واگذار شد. بعدها کاخ علیرضا پهلوی به مجلس سنا، کاخ اشرف پهلوی به نخست‌وزیری و کاخ شمس پهلوی به منزل نخست‌وزیر تبدیل شد. در جنگ جهانی دوم، در جریان برگزاری کنفرانس تهران، استالین رهبر اتحادیه جماهیر شوروی در کاخ مرمر با محمدرضاشاه ملاقات کرد. در ۱۳۲۸، در جریان ملی‌شدن صنعت نفت، دکتر محمد مصدق و بیست نفر از طرفداران او، در کاخ مرمر متحصن شدند. جشن ازدواج محمدرضاشاه و ثریا اسفندیاری در ۱۳۲۹ در کاخ مرمر برگزار شد. در ۱۳۴۴، محمدرضاشاه در کاخ مرمر مورد سوءقصد قرار گرفت و پس از آن به کاخ نیاوران نقل مکان کرد. کاخ مرمر از ۱۳۴۹، به موزه تبدیل شد.