عامل نارنجی
عامل نارنجی (agent orange)
علف‌کش گزینشی معروف. به‌سبب استفادۀ نیروهای امریکایی از آن، در دهۀ ۱۹۶۰، در جنگ ویتنام[۱]، شهرت خوبی ندارد. امریکایی‌ها برای حذف پوشش زمین، که نیروهای دشمن را استتار می‌کرد، از آن استفاده می‌کردند. بعدها معلوم شد که حاوی مادۀ بسیار سمی دیوکسین[۲] است. هزاران تن از سربازان امریکایی که آن را به‌کار بردند و بسیاری از مردم ویتنام که در تماس با آن قرار گرفته بودند، بعدها به سرطان دچار شدند یا فرزندان معیوب به‌دنیا آوردند. در سال ۲۰۰۰، پنتاگون[۳] اعلام کرد بین عامل نارنجی و انواع بیماری قند (دیابت) در نظامیانی که طی جنگ ویتنام این ماده را بر فراز جنگل‌ها می‌پاشیدند، ارتباط‌‌هایی یافته است. عامل نارنجی، که وجه تسمیۀ آن نوارهایی نارنجی روی بسته‌بندی آن بود، مرکب از نسبت‌های مساوی ۲، ۴ـ دی کلروفنوکسی استیک (۲ و۴ ـ D) و ۲، ۴ ، ۵ تری کلرو فنوکسی استیک (۲ و ۴ و ۵ ـ T) بود که اکنون تولید هردو در امریکا ممنوع است. شرکت‌هایی که این مواد شیمیایی را تولید کرده بودند، در دهۀ ۱۹۷۰ با تعداد فزایندۀ دعواهای حقوقی روبه‌رو شدند. همۀ این شکایت‌ها در خارج از دادگاه فیصله یافتند و متهمان طی پرونده‌ای واحد به پرداخت بیشترین مبلغ خسارت در نوع خود، برابر ۱۸۰میلیون دلار، محکوم شدند.