ذنب الاسد
ذَنَب‌‌الْاَسَد (Denebola)
(یا: بتا اسد[۱]؛ صرفه؛ قنب‌الاسد) دومین ستارۀ درخشان در صورت فلکی اسد. نام آن در عربی به‌معنی دُم شیر و حاکی از موقعیت ستاره در صورت فلکی است. ذنب‌الاَسَد با همسایه‌های درخشانش، سِماکِ اَعزَل[۲]، سِماکِ رامح[۳]، و ستارۀ کوچک‌ترِ کبدالاَسَد[۴]، مجموعه‌ای را تشکیل می‌دهد که نزد اروپاییان به الماس سُنبله[۵] معروف است. ذنب‌الاسد از اوایل اسفند تا اواخر اردیبهشت در آسمان شامگاهی و در فاصلۀ چهارده درجۀ شمال استوای آسمانی[۶] دیده می‌شود. این ستاره، مانند دیگر ستاره‌های محدودۀ استوایی، از هر دو نیمکرۀ شمالی و جنوبی زمین دیده می‌شود. ستاره‌هایی نظیر ذنب‌الاَسَد که با چشم غیرمسلح دیده می‌شوند، به کهکشان راه شیری تعلق دارند و بیشتر آن‌ها بسیار درخشان یا نسبتاً به زمین نزدیک‌اند. ذنب‌الاسد با ۴۲ سال نوری فاصله، بسیار به منظومۀ خورشیدی نزدیک است. درخشش ذاتی یا کلِ برون‌داد نور این ستاره با قدرِ مطلق ۱.۵ برآورد می‌شود. قدر مطلقِ[۷] ستاره‌های درخشان کم و حتی منفی است. قدر این ستاره حدود بیست برابر برون‌داد نور خورشید است. ذنب‌الاسد، با توجه به فاصله‌ای که از ما دارد، در آسمان شب زمین با قدر ظاهری ۲.۱ می‌درخشد و یکی از ۱۰۰ ستارۀ درخشان از دیدگاه زمین است. قدر ظاهری[۸] میزان درخشش ستاره از دید ناظر زمینی است. دمای سطحی ذنب‌الاسد ۸۷۰۰ درجه سانتی‌گراد و تقریباً ۱.۵ برابر داغ‌تر از خورشید است. این دما باعث می‌شود به رنگ ستاره آبی ـ سفید به‌نظر آید. قطر آن حدود ۲.۶میلیون کیلومتر، و ۱.۸ برابر بزرگ‌تر از قطر خورشید است. اخترشناسان با توجه به ترکیب، دما، و اندازۀ ذنب‌الاسد، آن را در ردۀ ستارۀ رشتۀ اصلی[۹] قرار می‌دهند، به این معنی که منبع اصلی انرژی آن گداخت هسته‌های هیدروژنی است که منجر به تبدیل آن‌ها به هلیوم در بخش مرکزی ستاره می‌شود. مرحله رشتۀ اصلی نخستین و طولانی‌ترین مرحلۀ حیات هر ستاره است.