دلاور
دلاوِر (قوم)(Delaware)
(نام بومی: لنی لناپه[۱]، به معنی مردم اصیل یا انسان‌های درستکار) از اقوام سرخ‌پوست امریکایی با جمعیتی نزدیک به ۱۰هزار نفر (۱۹۹۷) عمدتاً در بارتلزویل[۲]، اوکلاهما[۳]، یا در گروه‌های کوچکتری در ویسکانسین[۴] و اونتاریو[۵] زندگی می‌کنند. در اصل قومی آلگونکوئین[۶] زبان بودند و ابتدا در دورانی چندهزارساله در درۀ رودخانۀ دلاور به‌سر می‌بردند. اقوام دیگر، آن‌ها را «پدربزرگ» خطاب می‌کردند و آن‌ها را نیاکان تعداد زیادی از گروه‌های قومی این منطقه می‌دانستند. نام «دلاور» از نام نخستین فرماندار ویرجینیا[۷]، یعنی سر تامس وست، لرد سوم دلاوار[۸] ریشه گرفته است. مهاجرنشین‌های انگلیسی بعداً از نام «دلاور» برای نامیدن خلیج، رودخانه و سرخ‌پوستان امریکایی ساکن این منطقه استفاده کردند. قوم دلاور عمدتاً از راه کشاورزی امرار معاش می‌کردند و ذرت، کدو، لوبیا، سیب‌زمینی شیرین، و تنباکو می‌کاشتند. آن‌ها برای کمک به معیشت خود به صید ماهی و شکار هم اشتغال داشتند. ظروف سفالین و کمربندهای صدفی موسوم به وامپوم[۹] نیز می‌ساختند و خود لباس‌هایی از پوست آهو می‌پوشیدند که با مُهره، پَر و تزیینات مسی آرایش شده بود. خالکوبی در بین زنان و مردان دلاور رایج بود و رنگ‌های معدنی و گیاهی هم برای تزیین بدن و هم برای تصویرنگاری‌هایی به‌کار برده می‌شدند که وسیله‌ای برای ثبت وقایع بودند. قوم دلاور در خانه‌های بزرگ به سر می‌بردند و از نام‌های لقب‌مانند استفاده می‌کردند؛ زیرا بر این باور بودند که فاش‌کردن نام واقعی‌شان برای آن‌ها نگون‌بختی به‌بار می‌آورد. شفاگران، کار پیشگویی و شفای بیماران را بر عهده داشتند. هیچ اقتدار تمرکزیافتۀ سیاسی واحدی در آن‌ها دیده نمی‌شد، جز مجموعه‌ای از روستاها و دسته‌های مستقل. دلاورها به سه طایفۀ «مادرتبار» تقسیم می‌شدند: لاک‌پشت[۱۰]ها، گرگ[۱۱]ها، و بوقلمون‌ها[۱۲]. تجارت خز، که هلندی‌ها در اوایل دهۀ ۱۶۰۰م به‌‌راه انداختند، سبب حادشدن تنش و تعارض میان قبایل بر سر زمین‌ها و به راه‌‌افتادن جنگ‌های گسترده شد. در ۱۶۰۰، حدود ۲۰هزار تن دلاور وجود داشت؛ اما جنگ و بیماری‌های همه‌گیر تعداد آن‌ها را تا ۱۷۰۰م به ۴هزار تن و سپس تا ۱۸۴۵ به ۲هزار تن کاهش داد. بر طبق افسانه‌ای، یکی از رئیس‌های دلاور به نام تامانی[۱۳]، منهتن[۱۴] را در ۱۶۲۶ به قیمت ۲۴ دلار به هلندی‌ها فروخت، اما بیشتر احتمال می‌رود که او در ۱۶۸۲ فیلادلفیا را به انگلیسی‌ها فروخته باشد و نه نیویورک را در ۱۶۲۶ به هلندی‌ها. در ۱۷ سپتامبر ۱۷۷۸ قوم دلاور، نخستین گروه بومی سرخ‌پوست بود که پیمانی را با امریکا به امضا رساند. مهاجرنشین‌های سفیدپوست حداقل بیست بار قوم دلاور را ناچار به مهاجرت به‌سوی غرب کردند و در ۱۸۳۵ آن‌ها را به سکونت در حافظت‌گاهی در کانزاس واداشتند. در ۱۸۶۳، قانون‌گذاران کانزاس حکم اخراج همۀ سرخ‌پوستان امریکایی این ایالت را صادر کردند و در آوریل ۱۸۶۷، دلاورها مبلغ ۲۸۰هزار دلار (حاصل فروش زمین‌هایشان در کانزاس) را به چیروکی‌ها پرداختند تا زمینی در اوکلاهما به‌دست آورند؛ در ۱۸۶۸ به این محل منتقل و به بخشی از ملت چیروکی تبدیل شدند. در ۱۹۷۹، «دفتر امور سرخ‌پوستان» به پایگاه قبیله‌ای دلاورهای ساکن در میان چیروکی‌ها خاتمه داد. اما در سپتامبر ۱۹۹۶، این قوم رسماً از طرف حکومت فدرال به عنوان یک گروه قومی مستقل به رسمیت شناخته شد. زبان و فرهنگ آن‌ها به تازگی احیا شده است.