لاپلاند
لاپْلانْد (Lapland)
ناحیه‌ای در اروپا در مدار شمالگان[۱]، در کشورهای نروژ، سوئد، فنلاند، و شبه‌جزیرۀ کولا[۲] در شمال غربی روسیه، بدون تعریف سیاسی. منابع اصلی آن عبارت‌اند از کروم، مس، آهن، الوار، نیروی برقابی، و گردشگری. جمعیت بومی آن سومی[۳] نام دارند (قبلاً لاپ‌ها[۴] نامیده می‌شدند)، که ده درصد از آنان صحرانشین‌اند و بقیه اساساً در آبادی‌های ساحلی سکونت دارند. دمای لاپلاند پایین است و دو ماه از تابستان روز و دو ماه از زمستان شب است. کشاورزی در تابستان صورت می‌گیرد. لاپلاند اسکاندیناوی[۵] شامل سنگپوزها[۶] و آبدره‌ها[۷]، یخچال‌های طبیعی ژرف، دریاچه‌های کوهستانی و رودهایی است که از دریاچه‌ها تغذیه می‌کنند. لاپلاند روسی و فنلاندی[۸] به بخش‌های پست‌تر همتای سوئدی خود شباهت دارد. مناطق مرتفع‌تر دارای پوشش گیاهی توندراست و مناطق پایین‌تر را درختان کاج، صنوبر، و باتلاق‌ها پوشانده‌اند. هوای این منطقه قطبی است. برحسب فاصله از شمال مدار شمالگان، خورشید در زمستان به‌مدت هفت یا هشت هفته از افق بالا نمی‌آید و تاریکی نسبی حکمفرماست؛ به‌استثنای زمانی که شفق شمالی، منطقهای پوشیده از برف را روشن می‌کند. تابستان سه ماه طول می‌کشد و نسبتاً گرم است؛ خورشید نیمه‌شب در شمال رووانیمی[۹]، مرکز لاپلاند فنلاند[۱۰]، زیر مدار شمالگان، دیده می‌شود. گرچه فعالیت‌های کشاورزی در این منطقه با فصل کوتاه کشت و یخبندان تابستانی محدود شده است، یونجه، سیب‌زمینی، و جوِ دوسر در آن تولید می‌شود. ذخایر غنی سنگ آهن، به‌ویژه در لاپلاند سوئد[۱۱]، قرار دارد؛ غنی‌ترین ذخایر سنگ آهن جهان در کیرونا[۱۲] و یلیواره[۱۳] یافت می‌شود (سنگ‌های معدنی آن دست‌‌کم حاوی ۶۰درصد آهن است). برای خدمات‌رسانی به معدنچی‌ها، راه‌آهن برقی در ۱۹۰۲ از لولئو[۱۴]، در خلیج بوتنی[۱۵]، تا نارویک[۱۶]، در ساحل نروژ، احداث شده است. جمعیت سامی لاپلاند بیشتر وقت خود را به نگهداری از گله‌های بزرگ گوزن شمالی می‌گذراند، که به‌نحو فصلی از منطقهای به منطقۀ دیگر می‌روند و گوشت، شیر، و پوست مردم را تأمین می‌کنند؛ از شاخ و استخوان‌های آن‌ها در صنایع دستی استفاده می‌شود.