بجنوردی، محمدکاظم (۱۳۲۱ش)
بْجنوردی، محمدکاظم (۱۳۲۱ش)
| محمدکاظم بجنوردی | |
|---|---|
| زادروز |
۱۳۲۱ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | سیاستمدار |
| آثار | دایره المعارف بزرگ اسلامی؛ ترجمه اقتصاد ما اثر محمدباقر صدر |
| گروه مقاله | فرهنگ نامه و مرجع نویسی |
از رجال سرشناس انقلابی و فرهنگی معاصر ایران. فرزند مرحوم آیت‌الله میرزا حسن موسوی بجنوردی و متولد نجف اشرف است که پس از تحصیلات متوسطه در آن شهر وارد حوزه علمیه شد. در همان ایام و در سنین نوجوانی به‌سبب تحولات عراق و مطالعۀ آثار سیاسی، به تحرکات انقلابی علاقه‌مند شد و در ۱۳۳۹ش به ایران آمد و به مدرسۀ علمیه سپهسالار (شهید مطهری کنونی) راه یافت. بجنوردی در اواخر ۱۳۴۰ نخستین هسته‌های حزب ملل اسلامی را با هدف براندازی رژیم پهلوی و تشکیل حکومت اسلامی تشکیل داد و موفق شد تعداد زیادی از جوانان را جذب کند و به تعلیم آنان بپردازد. در ۱۳۴۴ دستگاه‌های اطلاعاتی حزب را به‌صورتی غیرمنتظره کشف کردند. بجنوردی به‌همراه تعدادی از یاران خود به کوه‌های دارآباد تهران پناه برد، امّا دستگیر و به اعدام و سپس با یک درجه تخفیف به حبس ابد محکوم شد. بجنوردی در زندان کتاب اقتصاد ما اثر محمدباقر صدر را ترجمه کرد و مطالعات بسیاری انجام داد. هم‌زمان با اوج‌گیری انقلاب از زندان رها شد و پس از تشکیل حزب جمهوری اسلامی به عضویت کمیته مرکزی حزب برگزیده شد. در ۱۳۵۸ با حکم مهندس بازرگان و تأیید امام‌خمینی به استانداری اصفهان منصوب شد و پس از مدتی به نمایندگی مردم تهران در اولین دورۀ مجلس شورای اسلامی برگزیده شد. در دوران ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، مدتی مشاور رئیس‌جمهور و رئیس کتابخانۀ ملّی ایران بود. از اواسط دهۀ ۱۳۶۰ به بنیادگذاری دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی اقدام کرد و به‌تدریج با راه‌اندازی بنیاد و مؤسسه‌ای وسیع و معتبر ۱۶ جلد از آن را منتشر کرد (۱۳۸۸ش). بنیاد دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی در حال حاضر یکی از معتبرترین مؤسسات پژوهشی و فرهنگی در ایران و جهان اسلام محسوب می‌شود.