برومند، نورعلی (تهران ۱۲۸۴ـ۱۳۵۵ش)
برومند، نورعلی (تهران ۱۲۸۴ـ۱۳۵۵ش)
| نورعلی برومند | |
|---|---|
| زادروز |
تهران ۱۲۸۴ ش |
| درگذشت | ۱۳۵۵ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل پزشکی در آلمان |
| شغل و تخصص اصلی | موسیقی دان |
| مکتب | درویش خان |
| گروه مقاله | شیمی |
ردیف‌دان ایرانی، مدرّس و نوازندۀ تار، سه‌تار، و سنتور. آموختن موسیقی را با تار و در مکتب درویش‌خان شروع کرد و به جز دوازده سال (۱۳۰۳ـ۱۳۱۵) که در آلمان به تحصیل پزشکی پرداخت، باقی عمر را، نزد استادان قدیم و هنرمندان معاصر خود، به آموختن موسیقی گذراند. درپی نابینا شدن، هنگام تحصیل در آلمان، زندگی خود را وقف شناخت و آموزش موسیقی کرد و به‌سبب داشتن دانش فنی و بصیرت هنری، که حاصل شاگردی و معاشرت با هنرمندان بزرگی مانند ابوالحسن صبا، عبدالله دوامی، یوسف فروتن، سعید هرمزی، فخام‌الدوله بهزادی، حبیب سماعی، و رضا روان‌بخش بود؛ از اوایل دهۀ ۱۳۳۰ موسیقی‌دانان نخبۀ زمان، او را یکی از معتبرترین مراجع برای شناخت و تفسیر دقیق موسیقی ردیف می‌دانستند. برومند چند سال نزد اسماعیل قهرمانی، آخرین شاگرد سرشناس میرزا عبدالله و آقا حسینقلی، دو برادر استاد عصر ناصری، به فراگیری مستقیم ردیف میرزا عبدالله پرداخت. ردیفی که برومند با تار و در سال‌های ۱۳۵۰ـ۱۳۵۲ به‌کوشش محمدمهدی کمالیان ضبط کرد، بازنوازی ردیفِ ضبط‌شده‌ای از اسماعیل قهرمانی است که یگانه نسخۀ آن هنوز نزد خانوادۀ برومند نگهداری می‌شود. از دانش او، تا ۱۳۴۴جز در چند شورای سیاست‌گذاری موسیقی رادیو یا مشاوره برای انتخاب تصنیف‌ها و قطعات قدیمی، استفادۀ چندانی نشد؛ از این سال، به‌دعوت دکتر مهدی برکشلی، مؤسس اولین گروه آموزش موسیقی در دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به‌منزلۀ استاد مدعو به این گروه آمد و دانش‌آموختگان اولین دورۀ این گروه از دانش او بهره گرفتند. مقارن با آن، مرکز حفظ و اشاعۀ موسیقی، با همکاری داریوش صفوت، تأسیس شد (۱۳۴۷) که مکان مناسبی برای استفاده از دانش فنی‌هنری نورعلی برومند در زمینۀ آموزش ردیف بود و هنرمندان نام‌آوری نظیر محمدرضا لطفی، محمدرضا شجریان، داریوش طلایی، ناصر فرهنگ‌فر و مجید کیانی را تربیت کرد. در این سال‌ها، برومند عامل انتقال تکنیک‌های استادان قدیمی و بیان صحیح مطالب ردیف، به هنرجویان جوان بود و نقش تاریخی پراهمیّتی در شناساندن فرهنگ و تفکر موسیقی فراموش‌شدۀ عصر ناصری و مظفرّی داشت. به جز ردیف میرزا عبدالله که با تار او و به‌کوشش محمد مهدی کمالیان ضبط شد، از تک‌نوازی‌های تار و سه‌تار و سنتور او و هم‌نوازی‌هایش با ساز و آواز هنرمندانی چون سید حسین طاهرزاده، سعید هرمزی و اصغر بهاری تعدادی صفحۀ گرامافون (تک‌نسخه‌ای) و نوار کاست نیز از ضبط‌های خصوصی او باقی مانده است.