برونو، جوردانو (۱۵۴۸ـ۱۶۰۰)

بِرونو، جوردانو (۱۵۴۸ـ۱۶۰۰)(Bruno, Giordano)

جوردانو برونو Giordano Bruno
زادروز	۱۵۴۸ م
درگذشت	۱۶۰۰ م
ملیت	ایتالیایی
شغل و تخصص اصلی	فیلسوف
آثار	سایه های تصورات
گروه مقاله	فلسفه ; منطق و کلام

بِرونو، جوردانو

از مشهورترین فیلسوفان عصر نوزایی ایتالیا. در ۱۵۷۵ در ناپل به حلقۀ کشیشان فرقۀ دومینیکن‌ها پیوست، اما به دلیل عقاید فلسفی خاصش، به‌ویژه در ترکیب نو افلاطونی‌گری و وحدت وجود، از سوی کلیسا به ارتداد متهم شد و در ۱۵۷۶ آن فرقه را ترک گفت. پس از آن‌که مدتی را به سفر و تکمیل مطالعات گذراند، در تولوز عهده‌دار تدریس الهیات شد. چندی نگذشت که مورد توجه هانری سوم، پادشاه فرانسه، قرار گرفت و او در ۱۵۸۳ برونو را به انگلستان فرستاد. برونو در آکسفورد به تدریس پرداخت. پس از اقامت در ماربورگ، ویتنبرگ، پراگ و فرانکفورت، به ونیز بازگشت و در آن‌جا در ۱۵۹۲ به فرمان دادگاه تفتیش عقاید کلیسا زندانی شد و چون از توبه امتناع کرد، پس از محاکمه‌ای طولانی در رم، به جرم ارتداد سوزانده شد. فلسفۀ برونو از منابع گوناگونی، مانند آثار توماس آکوئیناس، ابن رشد، نیکلا کُپرنیک، یوهانس اسکوتوس اریگنا، مارسیلیو فیچینو، نیکلاس کوزایی و آثار هرمسی تأثیر پذیرفته است. برونو، در کتاب سایه‌های تصوّرات، طبیعت را با همۀ تکثّرش، نازل از وحدت الهی به مرتبۀ ماده و تاریکی تصویر کرده است. او هرچند خدا را از جهان متمایز می‌دانست، در عین حال به نوعی وحدت وجود یا همه‌خدایی (وحدت وجود) تمایل داشت که کاملاً خلاف آن تمایز است. برونو پیش از لایب‌نیتس و اسپینوزا بر حلول خدا در جهان تأکید کرد و آن را در پیوند با نظریۀ همه‌روانی (اعتقاد به این‌که طبیعت متشکل از عناصر ذی‌شعور است)، مطرح کرد. نظریۀ زمینْ‌مرکزی و انسانْ‌مرکزی را رد کرد و معتقد بود که زمین و آدمیان در نهایت اَعراضِ یک جوهر جهانی زنده و یگانه‌اند.
 

---