لیسبون
لیسْبون (Lisbon)
| لیسبون | |
|---|---|
| کشور | پرتغال |
| نام فارسی | لیسْبون |
| نام لاتین | Lisbon |
| جمعیت | 2,618,100 نفر |
| موقعیت | جنوب غربی پرتغال |
| تولیدات و صنایع مهم | فولاد، پارچه، مواد شیمیایی، کشتی، ظروف سفالین و ماهی |
| برخی بناهای مهم | کلیسای جامع، قلعۀ موری(1150م)، صومعۀ بطالیه از قرن 15م، مجلس ملی، کاخ نِسسیدادس، موزه‌های هنرهای قدیم و معاص |
(به زبان پرتغالی: لیزبوآ[۱]؛ در مأخذ اسلامی: لِشبونَه) پایتخت پرتغال و مرکز بخش لیزبوآ، در جنوب غربی کشور مزبور، نزديک درياچۀ کشندي[۲] و دهانۀ[۳] رود تاگوس[۴]، با ۲,۶۱۸,۱۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). مرکز مهم تجاری و صنعتی است و فولاد، پارچه، مواد شیمیایی، کشتی، ظروف سفالین، و ماهی تولید می‌کند. از ۱۲۶۰م پایتخت پرتغال بوده است و اوج شکوفایی و عظمت آن در دورۀ امپراتوری پرتغال در قرن ۱۶ بود. در ۱۷۵۵ زلزله به‌همراه امواج کشندی[۵] بین ۳۰هزار تا ۶۰هزار قربانی گرفت و بخش اعظم شهر را ویران کرد. لیسبون از دوران روم مرکز مهمی بوده است. آلفونسوی اول قلعۀ سائو ژُرژی[۶] را در ۱۱۴۷م از تصرف مورها درآورد. بناهای دیدنی لیسبون عبارت‌اند از کلیسای جامع، قلعۀ موری[۷] (۱۱۵۰م)، صومعۀ بطالیه[۸] از قرن ۱۵م، مجلس ملی[۹] (سابقاً صومعۀ بندیکتی[۱۰])، کاخ نِسسیدادس[۱۱] (کاخ سابق سلطنتی)، موزه‌های هنرهای قدیم و معاصر، و گورستانی انگلیسی، که هِنری فیلدینگِ[۱۲] نویسنده در آن مدفون است. دانشگاه کنونی آن در ۱۹۱۱ تأسیس شد. دانشگاهی که در ۱۲۹۰م در لیسبون احداث شد، در ۱۵۳۷ به کویمبرا[۱۳] انتقال یافت. لیسبون در ۱۹۹۸ میزبان نمایشگاه بین‌المللی تجاری اکسپو ۹۸[۱۴] بود. در تدارک برای برپایی این نمایشگاه دستخوش بزرگ‌ترین تغییرات از هنگام زلزلۀ ۱۷۵۵ شد. در یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های بازسازی شهری اروپا، اسکله‌های قدیمی، محل‌های دفن زباله، و کارخانه‌های گاز بهینه‌سازی شدند و ایستگاه‌های جدید قطار، هتل‌ها، تفریحگاه‌های ساحلی، و ساختمان‌های مسکونی جدید ساخته شد. طولانی‌ترین پل اروپا، پُل واسکو دو گاما[۱۵]، به‌طول ۱۱ مایل، روی مصب تاگوس در شمال لیسبون، در مارس ۱۹۹۸، زمان برگزاری نمایشگاه، گشایش یافت.