منبج

مُنبَج

(نام سابق: هیراپولیس؛ به یونانی: بمبوکه) شهری در ۸۰کیلومتری شمال شرقی حلب، واقع در کشور سوریه، در جادۀ انطاکیه به عراق. در کتیبه‌های آشوری از آن به نام نمپیلگی یاد شده است. یونانیان ظاهراً آن را بمبوکه می‌خواندند و نام سوری شهر احتمالاً مَبوگ بوده است. هیراپولیس پرستشگاه اصلی آتار گاتیس، ایزدبانوی طبیعت، نزد سوریان بود و استراتونیس، همسر سلوکوس اول، این معبد را بازسازی کرد. گویند که خسرو انوشیروان نیز پس از تسخیر سوریه، در این شهر آتشکده‌ای ساخت. در ۱۶ق مسلمانان آن را گرفتند. در ۹۶۸م به‌تصرف نیکفوروس دوم، امپراتور روم شرقی، درآمد. در ۴۶۹ق ملک‌شاه سلجوقی منبج را از دست حکومتِ بیزانس خارج کرد. در ۵۰۴ق صلیبی‌های فرانک شهر را غارت کردند. در جنگ‌های صلیبی چندبار دست به‌دست، و سرانجام صلاح‌الدین ایوبی بر آن‌جا مسلط شد. پس از جنگ‌های روس و عثمانی، چرکس‌ها در منبج سکونت کردند (۱۸۷۹). بقایای باروی قدیمی و خندق شهر محفوظ مانده است. بُحتُری، شاعر بزرگ دورۀ عباسیان، در منبج به‌دنیا آمد.