بی بی سی
بی‌بی‌سی (British Broadcasting Corporation)
(یا: بنگاه سخن‌پراکنی انگلستان) شبکۀ سخن‌پراکنی دولتی انگلستان، تأسیس در اکتبر ۱۹۲۲ در لندن. بنیادگذار اولیۀ آن مارکونی، مخترع بزرگ رادیو، است که سازندۀ بخش‌های فنی آن بود. این شبکه ادارۀ ایستگاه‌های تلویزیونی و رادیویی ملّی و محلی را دردست دارد و منابع مالی آن از محل فروش مجوزهای پخش برنامه‌های تلویزیونی (در آغاز، رادیویی) تأمین می‌شود. این شبکه اجازۀ پخش آگهی‌های تبلیغاتی را ندارد، ولی منبع درآمد دیگری از محل سود انتشارات و فروش برنامه‌های خود دارد. بر این شبکه هیئت رئیسه‌ای نظارت می‌کند که اعضای آن را دولت برای مدت پنج سال به این سمت می‌گمارد. بی‌بی‌سی، به‌موجب نخستین منشور سلطنتی‌اش در ۱۹۲۷، از شرکتی خصوصی به مؤسسۀ عمومی پخش رادیو و تلویزیون انگلیس تبدیل شد. برطبق این منشور، باید برنامه‌های خبری از نظر سیاسی بی‌طرف باشند. جان رِیت[۱] نخستین مدیر کلّ این مؤسسه از ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۸ بود. فعالیت‌های تلویزیونی بی‌بی‌سی از ۱۹۳۶ آغاز شد، اگرچه در طول جنگ از ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۶ به‌حال تعلیق درآمد. کانال دوم آن از ۲۰ آوریل ۱۹۴۶ با هدف خدمت به منافع اقلیت راه‌اندازی شد و در ۱۹۹۱ سرویس تلویزیونی بین‌المللی، بی‌بی‌سی با پخش برنامه‌های تلویزیونی انگلیسی در گرداگرد جهان شروع به فعالیت کرد. به‌موجب قانون ۱۹۸۹ سخن‌پراکنی، ۲۵ درصد برنامه‌ها را باید پیمانکاران بیرونی فراهم کنند. تولید‌کنندگان حق دارند به منبع تولیدات خود به خرید خدمات در درون بی‌بی‌سی یا جای دیگر مبادرت ورزند. بی‌بی‌سی دارای پنج شبکۀ رادیویی ملّی و تعدادی ایستگاه محلی در مناطق خاص است. شبکۀ رادیویی خارجی (سرویس جهانی) از یارانۀ دولتی بهره می‌گیرد. سرویس جهانی (در ۱۹۹۶) به ۴۲ زبان برنامه پخش می‌کند. بخش فارسی در ۲۸ دسامبر ۱۹۴۰ (دی ۱۳۱۹) ایجاد شد که ابتدا یک ساعت در هفته، و اکنون بیش از ۹۰ ساعت در هفته برنامه پخش می‌کند. بخش فارسی رادیو، علاوه بر کشورهای ایران، افغانستان و تاجیکستان، در دیگر جمهوری‌های آسیای میانه و قفقاز، کشورهای حوزۀ خلیج فارس و نیز در اروپای غربی مخاطبان بسیار دارد. ازجملۀ کشورهایی که برای جلوگیری از پخش برنامه‌های سرویس جهانی کوشیده‌اند اتحاد شوروی بود که برای مدت ۲۴ سال دوران جنگ سرد، تا ژانویۀ ۱۹۹۸، روی امواج آن پارازیت می‌انداخت؛ تازه‌تر از آن، لیبی و چین نیز کوشیده‌اند که جلوی دریافت برنامه‌های بی‌بی‌سی را بگیرند. در حال حاضر، نُه کانال تلویزیونی، ده کانال رادیویی، ده کانال رادیو و تلویزیون محلی و ده کانال ماهواره‌ای دارد که برای سراسر دنیا برنامه پخش می‌کند؛ تلویزیون ماهواره‌ای بی‌بی‌سی ورلد از آن جمله است که در ۱۹۹۱ راه‌اندازی شد و ۲۴ ساعته برنامه پخش می‌کند. همچنین کانال بی‌بی‌سی پرایم که برنامه‌های سرگرم‌کننده دارد. کانال بی‌بی‌سی نیوز شنوندگان و بینندگان را از اخبار جهان مطلع می‌کند. در تهران دفتر نمایندگی دارد. در مارس ۱۹۹۷ بی‌بی‌سی، برای گشودن بایگانی برنامه‌های تلویزیونی خود به قصد استفادۀ تجاری، موافقت‌نامه‌ای ۳۰ساله امضا کرد که چنین شیوه‌ای را برای نخستین‌بار در انگلستان معمول کرد. سرمایه‌گذاری ۵۰ـ۵۰ بی‌بی‌سی با شرکت خصوصی فلکس‌تِک[۲] به تأسیس کانال‌های تلویزیونی تازه‌ای خواهد انجامید که خدمات خود را به‌فروش می‌رسانند و از این بایگانی استفاده خواهند کرد. سایت اینترنتی اخبار بی‌بی‌سی در ۱۹۹۸ جایزۀ اخبار و مجلات[۳] را در میان جوایز سرگرمی‌های تعاملی بَفتا[۴]از آنِ خود کرد. این بنگاه هرچند به‌ظاهر داعیۀ بی‌طرفی دارد امّا در طول سالیان متمادی همواره به گونه‌ای مستقیم و غیرمستقیم در خدمت اهداف سیاسی انگلستان بوده و در اخبار و برنامه‌های خود گزینشی و جانبدارانه عمل می‌کند. نمونۀ بارز این برخورد را می‌توان در مواجهۀ آن با جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهایی که سیاست مستقلی را دنبال می‌کنند، مشاهده کرد.