کوری ها
کوری‌ها (Cori)
کارل فردیناند[۱] (۱۸۹۶ـ۱۹۸۴)، و گرتی[۲] (۱۸۹۶ـ۱۹۵۷) زیست‌شیمی‌دان‌های امریکایی اتریشی ـ مجاری‌تبار. به‌سبب تحقیقاتشان در زمینۀ تولید و تجزیۀ گلیکوژن[۳] به جایزۀ نوبل پزشکی و فیزیولوژی ۱۹۴۷ دست یافتند. گلیکوژن از گلوکز به‌دست می‌آید و برای ذخیرۀ انرژی به‌کار می‌رود. جایزۀ نوبل مشترکاً به آنان و فیزیولوژیست آرژانتینی، برناردو هاوسی[۴]، اعطا شد. کوری‌ها در پراگ[۵] زاده شدند و طی دوران تحصیل در دانشکدۀ پزشکی ازدواج کردند. در ۱۹۲۲، به امریکا مهاجرت کردند. در ۱۹۳۱، کارل کوری استاد زیست‌شیمی دانشکدۀ پزشکی دانشگاه واشینگتن در سنت‌لوئیس[۶] میسوری شد. گرتی کوری نیز در آن‌جا به‌کار پرداخت و در ۱۹۴۷ استاد شد. کارل کوری تا ۱۹۶۷ در سن‌لوئیس بود و سپس به دانشکدۀ پزشکی هاروارد رفت. گلیکوژن در ماهیچه‌ها به اسیدلاکتیک تجزیه می‌شود. این اسید در حالت استراحت ماهیچه‌ها بار دیگر به گلیکوژن تبدیل می‌شود. در دهۀ ۱۹۳۰، کارل و گرتی کوری تصمیم گرفتند تا چگونگی این تغییرات را دقیقاً تعیین کنند. گرتی کوری ماده‌ای جدید در بافت‌های ماهیچه‌ای یافت که همان گلوکز ـ ۱ ـ فسفات[۷] بود و به استر کوری[۸] مشهور شد. تشکیل این ماده از گلیکوژن فقط تغییری اندک در انرژی ایجاد می‌کند و از این‌رو توازن بین دو ماده به‌‌آسانی در هر جهت تغییر می‌یابد. مرحلۀ دوم در زنجیرۀ واکنش شامل تبدیل گلوکز ـ ۱ ـ فسفات به گلوکز ـ ۶ ـ فسفات است. سرانجام، فسفات اخیر به‌شکل فروکتوز ـ ۱، ۶ـ دی‌فسفات[۹] می‌آید و نهایتاً به اسید لاکتیک تبدیل می‌شود. اکنون به نخستین مجموعۀ واکنش‌ها از گلیکوژن به گلوکز ـ ۶ ـ فسفات گلیکوژن کافتی[۱۰] می‌گویند. مجموعۀ دوم واکنش‌ها، از گلوکز ـ ۶ ـ فسفات تا لاکتیک اسید، به قند کافتی (گلیکولیز)[۱۱] معروف است.