نیوپلاستی سیسم
نئوپلاسْتیسیسم (neoplasticism)
نامی که پیت موندریان[۱]، نقاش هلندی، بر شیوۀ هندسی سادۀ خشک نقاشی خود و در عین حال مفاهیم فراپشت آن نهاد. موندریان از سرآمدان دِ استَیَْل[۲]، گروهی از نقاشان انتزاعگرا[۳]ی مستقر در هلند، بود، و نخستینبار اصطلاح نئوپلاستیسیسم را در یک دوره مقاله بهکار برد، که در سالهای ۱۹۱۷ـ۱۹۱۸ در نشریۀ گروه، با نام دِ استَیْل، بهچاپ رساند. موندریان سالها در فرانسه زندگی کرد و خودِ او معادل فرانسوی نئوپلاستیسیسم را ساخت. در نقاشیهایش فقط از شکلهای بسیار ساده، خطهای مستقیم و شکلهای چهارگوش، و چند رنگ محدود ـ رنگهای اصلیِ آبی، قرمز، و زرد، بهعلاوۀ سفید و سیاه و خاکستری ـ استفاده میکرد. معتقد بود که هنر باید «طبیعتزدایی» شود؛ با عناصر خالص میخواست شفافیت و توازنی را در هنر پدید آوَرد که یگانگی و هماهنگیِ عالم هستی را بازتابانَد.