وازاری، جورجو (۱۵۱۱ـ۱۵۷۴)
وازاری، جورجو (۱۵۱۱ـ۱۵۷۴)(Vasari, Giorgio)
مورخ هنر، معمار، و نقاش ایتالیایی. شهرتش بیشتر به‌سبب تألیف کتابی است با نام شرح احوال عالی‌ترین معماران و نقاشان و مجسمه‌سازان ایتالیایی[۱] (۱۵۵۰؛ بسط در ۱۵۶۸)، که منبع اطلاعات ارزشمندی از هنرمندان رنسانس[۲] ایتالیاست. مهم‌ترین اثر معماری او کاخ اوفیتسیِ[۳] فلورانس[۴] بود، که اکنون موزۀ آثار هنری است. در دورۀ حیاتش در مقام نقاش و معمار شهرت داشت، و سبک مانریستی[۵]اش از میکلانژ بسیار متأثر بود. علاوه‌بر اوفیتسی، کاخ وِکّیو[۶] در فلورانس و دیوارنگاره‌های آن را نیز پدید آورد (۱۵۵۵). شمار بسیار نقاشی‌های خانه‌اش در آرِتسو[۷] (۱۵۴۷) نیز توجهبرانگیزند؛ این خانه اکنون موزه است. همچنین کاخ‌ها و کلیساهایی را در پیزا[۸] و آرتسو طراحی کرد. هرگز او را نقاش بزرگی نشناخته‌‌اند، و آثارش تنها بدین سبب توجهبرانگیزند که نمونه‌هایی از اغراق مانریستیِ حاصل از سرسپردگی به میکلانژ را به‌نمایش می‌گذارند. کتابش اثری ماندگار است، و گرچه قسمت‌هایی از آن را پژوهشگران معاصر تصحیح کرده‌اند، هنوز گزارش بی‌نظیری از سیر تکامل هنر ایتالیا از قرون وسطا تا دورۀ رنسانس به‌شمار می‌رود. در ۱۵۶۸ تا حدی آن را بازنویسی کرد و بسط داد، و زندگی‌نامۀ خویش را هم در آن گنجاند. وازاری در آرتسو به‌دنیا آمد، و مدت کوتاهی در فلورانس نزد میکلانژ، که او را می‌پرستید، و نیز نزد آندرآ دل سارتو[۹] و باتچو باندینلّی[۱۰] هنر آموخت. از آثار رافائل[۱۱] در رم اتود برداشت.