ویلیام اورانژ سوم
ویلْیامِ اورانْژ سوم (۱۶۵۰ـ۱۷۰۲)(William (III) of Orange)
پادشاه بریتانیای کبیر و ایرلند از ۱۶۸۸ و پسر ویلیام دوم اورانژ[۱] و مری[۲]، دختر جیمز دوم، پادشاه برکنارشده. تاج پادشاهی را پس از خلع جیمز دوم از سلطنت از پارلمان دریافت کرد. در ۱۶۸۸ به انگلستان حمله کرد و در ۱۶۸۹ به‌همراه همسرش مری دوم[۳] مشترکاً پادشاه انگلستان شد. بیشتر دوران سلطنت خود را به جنگ گذراند. ابتدا در ۱۶۹۰ در ایرلند جیمز دوم را در نبرد بوین[۴] شکست داد و مدتی بعد در فلاندر[۵] علیه فرانسوی‌ها جنگید. فرزندی نداشت و پس از او خواهر همسرش، آن[۶]، به سلطنت رسید. ویلیام اورانژ در لاهه[۷]، هلند، زاده شد. در ۱۶۷۲ در سِمَت قاضی ارشد و فرماندۀ کل نیروهای هلند با تهاجم فرانسوی‌ها مقابله کرد و در ۱۶۷۸ لوئی چهاردهم را به امضای پیمان صلح با هلند وادار کرد. پس از آن‌که تلاش‌های خود را بر ایجاد اتحادی از کشورهای اروپایی علیه فرانسه متمرکز کرد، در ۱۶۷۷ با عموزادۀ خود مری، دختر جیمز دوم، ازدواج کرد. در پاسخ به دعوت ویگ‌ها و توری‌ها برای گرفتن تاج‌و‌تخت از جیمز، در ۵ نوامبر ۱۶۸۸ به‌همراه نیروی اندکی در توربی[۸]، در دِوُن[۹]، مستقر شد. جیمز به فرانسه گریخت و هواداران اسکاتلندی و ایرلندی جیمز به‌ترتیب در نبرد دانکلد[۱۰] (۱۶۸۹) و نبرد بوین (۱۶۹۰) شکست خوردند. ویلیام در ۱۶۹۳ به هلند بازگشت و فرماندهی نیروهای هلندی را در اتحاد بزرگ[۱۱] علیه لوئی چهاردهم درخلال جنگ اتحاد آوگسبورگ[۱۲] برعهده گرفت. پیمان صلح رایسوایک[۱۳] (۱۶۹۷) در پایان این جنگ بزرگ‌ترین دستاورد سیاسی ویلیام اورانژ محسوب می‌شود. ویلیام اورانژ در مقام پادشاه انگلستان در مجموع محبوبیتی نداشت، اما به‌علت شایستگی نظامی و زیرکی در سیاست احترام زیادی داشت. توداری، بی‌توجهی به همسر، جانبداری از هلندی‌ها، و بهره‌گیری از منابع و امکانات انگلستان برای مقابله با سیطرۀ فرانسه بر هلند روابط او را با رعایای انگلیسی‌اش تیره کرد. کاتولیک‌های ایرلند به‌سبب نقش اصلی ویلیام در تصرف دوبارۀ کشورشان به‌شدت از او بیزار بودند، اما در نزد ایرلندی‌های پروتستان در ایرلند شمالی به‌علت پیروزی سرنوشت‌سازش در نبرد بوین بسیار محترم بود. فرقۀ پروتستان اورانژ[۱۴]، که در ۱۷۹۵ بنیاد گذاشته شد، نام خود را از ویلیام اورانژ گرفته است. ویلیام اورانژ قهرمان پروتستان‌های ایرلند شمالی است و در سالگرد پیروزی او در نبرد بوین (۱۶۹۰)، همه‌ساله در سراسر ایرلند شمالی مراسم ویژه و راهپیمایی برگزار می‌شود. تصویر ویلیام اورانژ سوار بر اسبی سفید در بسیاری از نقاشی‌های دیواری در محله‌های پروتستان‌نشین ایرلند شمالی به‌همراه تاریخ پیروزی در نبرد بوین مشاهده می‌شود. از طبل‌های لمبگ[۱۵]، که نیروهای ویلیام اورانژ در ۱۶۹۰ می‌نواختند هنوز هم در راهپیمایی‌های اعضای فرقۀ اورانژ استفاده می‌شود.