هایدن، یان وان در (۱۶۳۷ـ۱۷۱۲)
هایْدِن، یان وان دِر (۱۶۳۷ـ۱۷۱۲)(Heyden, Jan van der)
نقاش و مخترع هلندی. در دهۀ ۱۶۶۰، با اجرای مجموعۀ مناظر شهری که حاصل سفرش به هلند، فلاندر[۱]، و راینلاند[۲] بود، به‌شهرت رسید. در زمینۀ تأمین روشنایی خیابان‌ها و همچنین ابزارهایی برای اطفای حریق، ابتکاراتی داشت؛ اختراع شلنگ آتش‌نشانی را به او نسبت داده‌اند. هایدن در خورکوم[۳] به‌دنیا آمد، و نخست نزد یک نقاش روی شیشه، در همان شهر، شاگردی کرد؛ ولی بعدها بیشتر در آمستردام فعال بود. منظره‌سازی‌های شهری‌اش که واجد دقت در بازنماییِ جزئیات‌اند، با آثار سانرِدام[۴]، نقاش هلندی، قابل قیاس‌اند. تابلوهای نقش اشیا، صحنه‌های درون‌خانه‌ای، و تخیلات معماری‌گونه نیز نقاشی می‌کرد. چاپنقش[۵]هایی که برای منقوش‌کردن شرح اختراعاتش پدید آورد، با گرایش علمی و هنری‌اش هماهنگی داشتند.