هرا

هِرا (Hera)

هِرا

(در یونانی، به معنای بانو) در اساطیر یونان، ایزدبانوی زنان و ازدواج، معادل یونو در اساطیر روم؛ خواهر و همسر زئوسو مادر هفایستوس، خدای آتش و صنایع فلزی، نیز مادر آرِس، خدای جنگ و هبه، ساقی اصلی خدایان. طاووس برایش مقدس بود و نقطه‌های چشم‌مانندِ دمِ طاووس همان صد چشم خادمش آرگوس بودند که چون ایو، معشوقۀ زئوس، را پاییده بودند، به دستور هرا از سر او جدا شدند.

داستان. کرونوس و رئا، پدر و مادر هرا، از تیتان‌ها بودند؛ پدرش او و برادرانش، پوسیدون و پلوتو، و خواهرانش، هستیا و دمتر، را هنگام تولدشان بلعیده بود، اما زئوس که از مهلکه جان به در برده بود، هِرا را نجات داد. زئوس که خود را به صورت فاخته درآورده بود، از هرا، که میلی به او نداشت، خواستگاری کرد؛ گایا، مادر زمین، سیب‌های زرین جاودانگی را که بعدها هسپریدها از آن‌ها مراقبت می‌کردند، در روز عروسی به او تقدیم کرد. به روایت هومر، هرا حسود و نزاع‌طلب بود و خشمش غالباً برای خدایان و آدمیان فاجعه‌ به بار می‌آورد؛ او معشوقه‌های زئوس و فرزندانشان را آزار می‌داد، به‌ویژه هرکول را که در کودکی با مار به او حمله کرده بود. هرکول از آن پس نیز در سراسر عمر خود از آزارهای هرا در امان نماند؛ همچنین سِمِله را با نیرنگ از پای درآورد؛ هرا فرزند، دیونوسوس/دیونیز، خدای شراب، را نیز به جنون مبتلا کرد. هرا پس از آن‌که پاریس، آفرودیت را به منزلۀ زیباترین الهه برگزید، از یونانیان در جنگ تروا حمایت کرد.

پرستش. هرا در دوران پیش از تمدن یونان، ایزدبانوی اصلی مردم آرگوس در بخش جنوبی یونان بود و احتمالاً در ابتدا آیین‌های او را در مقام تجسمی از باروری زمین گرامی داشتند. یونانیان نیز احتمالاً او را خدایی مقتدر می‌انگاشتند و ازدواج او با زئوس، خدای خدایشان، را مایۀ افتخار می‌دانستند. گفته‌اند که خصلت انتقام‌جویی او احتمالاً از تعارض پرستش او و پرستش زئوس در مراحل بعد ناشی شده است. پرستشگاه اصلی‌اش، جایگاه هرایوم، که معبد و محراب او بود، در آرگوس قرار داشت، اما آیین او در ساموس و سایر نقاط یونان پیروانی یافت.

 

---