اشپر، آلبرت (۱۹۰۵ـ۱۹۸۱)
اِشپِر، آلبِرت (۱۹۰۵ـ۱۹۸۱)(Speer, Albert)
| آلبرت اشپر Albert Speer | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۰۵م |
| درگذشت | ۱۹۸۱م |
| ملیت | آلمانی |
| شغل و تخصص اصلی | معمار |
| شغل و تخصص های دیگر | دولتمرد |
| آثار | ساختمان جدید نخست وزیری رایش در برلین (۱۹۳۸ـ۱۹۳۹) |
| گروه مقاله | معماری |
معمار آلمانی و وزیر دولت نازی در دوران جنگ جهانی دوم. معمار هیتلر[۱] بود، و همچون همتایانش در ایتالیای فاشیست[۲]، نوعی کلاسی‌سیسم[۳] افراطی را برای شکوه‌بخشیدن به حکومت برگزید؛ طرح او برای میدان‌های برگزاری کنگرۀ حزب نازی در نورنبرگ و برلین[۴] در ۱۹۳۴ از آن جمله است. ساختمان جدید نخست‌وزیری رایش[۵] در برلین (۱۹۳۸ـ۱۹۳۹) را بنا کرد (اکنون تخریب شده است)، لیکن طرح‌هایش برای مجموعه بناهای خودبزرگ‌بینانه به‌سبک کلاسیک خشک، هرگز تحقق نیافتند. اشپر در مقام وزیر تسلیحات، شاخص تولید سلاح را از ۱۰۰ در ماه ژانویۀ ۱۹۴۲، به ۳۲۲ در ماه ژوئیۀ ۱۹۴۴ افزایش داد. فعالیت خود را در ماه‌های آخر جنگ، درپی فرمان‌های هیتلر، به انهدام صنایع آلمان قبل از افتادن به چنگ متفقین[۶]، متمرکز کرد. پس از پایان جنگ، به‌سبب بیگاری‌کشیدن از اسیران، به ۲۰ سال حبس محکوم شد. خاطراتش در کتابی با نام درون رایش سوم[۷] (۱۹۶۹)، شرح بسیار مؤثری از وقایع آن دوران است؛ لیکن در این کتاب برای جلوه‌گرساختن نویسنده همچون فردی فن‌مدار[۸]، نقش او در برنامۀ نازی‌ها کم‌رنگ نشان داده شده است.