الجزیره
الجزیره (Algiers)
| الجزیره | |
|---|---|
| کشور | الجزایر |
| نام فارسی | الجزیره |
| نام لاتین | Algiers |
| نام دیگر | به فرانسوی: آلژه |
| جمعیت | ۳,۹۱۷,۰۰۰ نفر |
| موقعیت | بین کوه‌های اطلس و دریای مدیترانه |
(به فرانسوی: آلژه[۱]) پایتخت و بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شهر الجزایر، مرکب از دو بخش قدیم و جدید، با ۳,۹۱۷,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). در جلگۀ ساحلی[۲] باریکی بین کوه‌های اطلس[۳] و دریای مدیترانه واقع شده است. در اواخر هزارۀ اول پ‌م، فنیقیان یک مرکز تجاری در محل این شهر بنا کردند. رومی‌ها در همین محل شهر ایکوسیوم را ساختند. در قرن ۴ق/۱۰م بربرها آن را اشغال کردند. شهر کنونی در اوایل دورۀ حکومت بنی‌زیری (۵۴۷ـ۷۳۶ق/۹۷۲ـ۱۱۵۲م) از بربرهای صَنهاجه، بنا نهاده شد. در ۶۳۲ق/۱۲۳۵م، به تصرف ابوزکریا یحیی بن عبدالواحد (۶۲۷ـ۶۴۷ق/۱۲۲۹ـ۱۲۴۹م) مؤسس سلسلۀ حفصیان تونس، درآمد. نام شهر از چند جزیرۀ کوچک کنار ساحل گرفته شده است. یکی از این جزایر، به نام پنون، در ۷۰۱ق/۱۳۰۲م به اشغال اسپانیا درآمد و سبب توسعۀ تجارت میان الجزایر و اسپانیا شد. الجزیره در ۹۲۳ق/۱۵۱۶، به تصرف خیرالدین بارباروسا درآمد و در ۹۲۴ق/۱۵۱۸ بخشی از امپراتوری عثمانی شد. شهر مزبور در قرن ۱۱ق/۱۷، از پایگاه‌های دزدان دریایی بود، که تا مدت‌های طولانی سبب ناامنی بخش بزرگی از دریای مدیترانه شده بودند. در ۱۲۴۶ق/۱۸۳۰، فرانسوی‌ها شهر را اشغال کردند. در ۱۹۴۲، متفقین آن را از اشغال دولت ویشی خارج کردند و در ۱۹۴۳، مرکز دولت فرانسۀ آزاد و مقر ژنرال شارل دوگل شد. این شهر در سال‌های مبارزه با استعمار فرانسه، یکی از کانون‌های اصلی آزادی‌خواهان الجزایری بود. این شهر پس از استقلال الجزایر در ۱۹۶۲، پایتخت آن کشور شد. شهر جدید، که در زمان سلطۀ فرانسوی‌ها ساخته شد (۱۸۳۰)، معماری اروپایی دارد. نبرد الجزیره[۴]، بین ملی‌گرایان الجزایر و ارتش و مهاجران فرانسوی، درخلال جنگ استقلال الجزایر[۵] (۱۹۵۴ـ۱۹۶۲) در این شهر اتفاق افتاد.