تبادل یونی

تبادل یونی (ion exchange)
فرآیند مبادلۀ یون یک ترکیب با یون دیگری با بار مشابه، ولی از ترکیبی دیگر. این تبادل مبنای نوعی کروماتوگرافی است که در آن، اجزای سازندۀ مخلوط یون‌ها در محلول از هم جدا می‌شوند. این عمل براساس سهولت جایگزینی یون‌ها روی بَسپارِ زمینه‌ای صورت می‌گیرد که محلول از روی آن می‌گذرد. به تبادل یون‌های مثبت تبادل کاتیونی و به تبادل یون‌های منفی تبادل آنیونی می‌گویند. تبادل‌‌های یونی در نرم‌کننده‌های صنعتی آب کاربرد دارند. به این منظور، یون‌های محلول در آب، که باعث سختی آن می‌شوند، با یون‌های دیگری که فاقد این اثرند، جایگزین می‌شوند. مثلاً هنگامی‌که آب سخت از روی رزین تبادل یونی عبور می‌کند، یون‌های کلسیم و منیزیوم محلول با یون‌های هیدروژن سدیم جایگزین می‌شوند و سختی آب ازبین می‌رود. افزودن سودای شست‌وشو (کربنات سدیم بلوری) به آب سخت نیز مثال خوب تبادل یونی است:

(Na_۲CO_۳ (aq) + CaSO_۴(aq) → CaCO_۲ (s) + Na_۲SO_۴ (aq

---