چیماماندا انگوزی آدیچی

(1977) Chimamanda Ngozi Adichie

چیماماندا انگوزی آدیچی Chimamanda Ngozi Adichie
زادروز	1977
ملیت	نیجریه‌ای
تحصیلات و محل تحصیل	کارشناسی ارشد نویسندگی خلاق از دانشگاه هاپکینز و مطالعات آفریقا از دانشگاه ییل
شغل و تخصص اصلی	نویسنده
آثار	نیمی از یک خورشید زرد، چیزی کنار گردنت
گروه مقاله	ادبیات غرب
خویشاوندان سرشناس
جوایز و افتخارات	جایزه‌ی حلقه‌ی ملی منتقدان، جایزه ا هنری

چیماماندا انگوزی آدیچی

نویسنده‌ی اهل نیجریه. پدرش استاد دانشگاه و مادرش نیز کارمند دانشگاه بود. پس از یک سال و نیم تحصیل در رشته‌ی پزشکی دانشگاه نیجریه، به آمریکا مهاجرت کرد و ابتدا در دانشگاه درکسل فیلادلفیا و پس از آن در دانشگاه کانتیکت شرقی علوم سیاسی خواند. مدرک کارشناسی ارشدش را در رشته‌ی نویسندگی خلاق از دانشگاه هاپکینز گرفت و پس از آن، در رشته‌ی مطالعات آفریقا از دانشگاه ییل فارغ‌التحصیل شد.

در ده سالگی، پس از مواجهه با شاهکار چینو آچه‌به یعنی رمان همه‌چیز فرو می‌پاشد به نویسندگی علاقه‌مند شد. در بیست سالگی اولین کتابش را که مجموعه‌ای از اشعار کوتاه بود منتشر کرد. موفقیت او از سال 2002 و با نامزد شدن در جایزه‌ی ادبی کین – جایزه‌ای مختص نویسندگان آفریقایی – آغاز شد. در همین سال رتبه‌ی اول جایزه‌ی سرویس جهانی بی‌بی‌سی را به دست آورد و یک سال بعد، به مقام اول جایزه‌ی داستان کوتاه اُ هنری رسید.

رمان اولش با عنوان گل ختمی بنفش در سال 2003 منتشر شد. این اثر روایتی است از زبان نوجوانی پانزده ساله به نام کامبیلی آچیکه که در خانواده‌ای مرفه و زیر سلطه‌ی پدری متعصب زندگی می‌کند. رمان در بستر روایت تاریخی نیجریه در دوران پس از استعمار، روند بلوغ جسمی و ذهنی شخصیت اصلی را نشان می‌دهد. این کتاب جایزه‌ی کامنولت برای کتاب اول را به دست آورد و در جایزه‌ی اورنج نیز نامزد شد.

اثر دوم انگوزی، نیمی از یک خورشید زرد، رمانی است در باب جنگ داخلی نیجریه. این رمان روايتگر داستان زندگي دو خواهر است به ‌نام‌هاي اولانا و كاينينی در گيرودار جنگ داخلی نيجريه، جنگی كه در سال‌های 1967 تا 1970 براثر نزاع‌های سياسی و قبيله‌ای و به‌تحريك دولت‌های خارجی طالب نفت اين خاك درگرفت و درپی تلاش‌های منطقه‌ی بيافرا برای تشكيل يك جمهوری مستقل در جنوب به دو كودتای خونين انجاميد. ماجراهای اين دهه‌ی پرآشوب از نگاه پنج شخصيت اصلی كتاب روايت می‌شوند: اوگوو نوكر خانه‌زاد سيزده‌ساله‌ای كه برای اودنيگبو، استاد دانشگاه با تفكرات انقلابی كار می‌كند. اولانانا، معشوقه‌ی جوان و زيباروی استاد كه خانه و خانواده‌اش را در لاگوس به عشق استاد ترك كرده، و ريچارد، جوان انگليسی محجوبی كه دل در گرو خواهر دوقلوی اولانانا، كاينينی دارد.

سومین کتاب وی، چیز کنار گردنت، مجموعه‌ای است از دوازده داستان کوتاه. این داستان‌ها نیز عموماً با محوریت زندگی و دغدغه‌های رنگین‌پوستان آفریقایی در آمریکا نوشته شده است. در ایران، نشر علم هشت داستان از این مجموعه را در قالب کتابی با عنوان چیزی که دور گردنت حلقه می‌زند با ترجمه‌ی زهره فرجی منتشر کرده است.

چهارمین کتاب انگوزی، آمریکانا نام دارد و درباره‌ی دختر جوانی به نام ایفملو است که از نیجریه به آمریکا مهاجرت کرده و در آستانه‌ی ورود به دانشگاه قرار دارد. کتاب به مسائلی چون مواجهه‌ی این زن با تبعیض نژادی و رابطه‌ی عاشقانه‌اش با یک همکلاسی می‌پردازد و در نهایت، ماجرای بازگشتش به نیجریه و ازدواجش با مردی ثروتمند را روایت می‌کند. انگوزی با این اثر جایزه‌ی حلقه‌ی ملی منتقدان را به دست آورد و در جایزه‌ی بین‌المللی دوبلین و جایزه‌ی مدال کارنگی نیز نامزد شد.

به جز داستان‌نویسی، انگوزی در زمینه‌ی مطالعات فمینیستی نیز بسیار فعال بوده است. همه‌ی ما باید فمینیست باشیم، یکی از مهم‌ترین مقالات اوست که در سال 2014 در قالب یک کتاب به چاپ رسید. انگوزی در این کتاب سعی در تعریف فمینیسم در قرن بیست و یکم دارد و تصریح می‌کند که به جای برخورد با کلمه‌ی «فمینیست» به عنوان نشانی از تحقیر و تمسخر، تمامی مردم باید از این کلمه استقبال کنند و با معرفی کردن خود به عنوان فمینیست، هاله‌ی ایجاد شده پیرامون این کلمه را تغییر دهند. انگوزی خلاصه‌ای از رئوس مهم کتابش را در قالب یک سخنرانی کوتاه در کنفرانس تد بازگو کرده و ویدئوی این سخنرانی، بازتابی گسترده در بین مخاطبان سایت تد داشته است.

انگوزی با پزشکی نیجریه‌ای که ساکن آمریکاست ازدواج کرده و یک دختر دارد. در حال حاضر، او چند ماه از سال را در آمریکا می‌گذراند و در ماه‌های دیگر، به تدریس نویسندگی در نیجریه مشغول است.