تونگا
تونْگا (Tonga)
| تونگا | |
|---|---|
| نام فارسی | تونْگا |
| نام لاتین | Tonga |
| نظام سیاسی | سلطنتی مشروطه |
| درآمد سرانه (دلار) | ۷۲۷۵ دلار (۲۰۱۰) |
| جمعیت | ۱۰۴هزار نفر (۲۰۱۰) |
| موقعیت | آب‌های جنوب غربی اقیانوس آرام و شرق استرالیا |
| پایتخت | نوکوآلوفا |
| تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) | ۱۳۸.۷ |
| شهرهای اصلی | نی آفو، کولونگا |
| زبان | تونگایی، انگلیسی |
| گروه‌های قومی | پولینزیایی |
| دین | مسیحیت |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۷۵۰ |
| واحد پول | پاآنگا |
موقعیت. کشور پادشاهی تونگا مشتمل بر حدود ۱۷۰ جزیره و جزیرک، در آب‌های جنوب غربی اقیانوس آرام جا دارد. این کشور ۷۵۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و شهر نوکوآلوفا[۱] پایتخت آن است.
سیمای طبیعی. جزایر تونگا از سوی غرب با جزایر فیجی[۲] هم‌مرزند و از شمال به جنوب به سه گروه واوائو[۳]، هاآپای[۴]، و تونگاتاپو[۵] تقسیم می‌شوند. جزایر گروه واوائو، و نیز یکی از جزیره‌های گروهِ هاآپای، آذرین و کوهستانی‌اند و چهار آتشفشان فعال ادواری دارند؛ جزایر دیگر منشأ مرجانی دارند و ارتفاع آن‌ها کم است. جزیرۀ تونگاتاپو، که بزرگ‌ترین جزیرۀ این مجموعه است، ۲۶۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و پایتخت کشور را در خود جا داده است. اقلیم جزایر تونگا، به‌ویژه در ماه‌های دی تا اسفند، گرم و مرطوب است و بیشترین میزان بارش باران نیز در همین فصل است. جزایر مزبور پوشیده از جنگل‌اند و زیبایی طبیعت، به‌خصوص در جزایر کوهستانی، خیره‌کننده و سحرآمیز است. انواع پرندگانی که خاص آن نواحی است، در جزایر تونگا زندگی می‌کنند. بزرگ‌ترین خفاش‌های روی زمین و نیز خفاش‌های میوه‌خوار در این منطقه به وفور یافت می‌شوند و آب‌های ساحلی آن سرشار از ماهی و دیگر جانداران دریایی است.
اقتصاد. رکن اصلی اقتصاد کشور تونگا، کشاورزی است. وانیل، نارگیل، موز، یام، کاساوا، سیب‌زمینی شیرین، آناناس، و مرکبات از عمده‌ترین محصولات کشاورزی این کشور است و تولید مواد غذایی، نوشیدنی، خمیر کاغذ، مصنوعات فلزی، و منسوجات از مهم‌ترین فعالیت‌های صنعتی آن به‌شمار می‌رود.
حکومت و سیاست. نوع حکومت کشور تونگا سلطنتی مشروطه با یک مجلس قانون‌گذاری است که ۳۰ عضو دارد. دَه تن از اعضای مجلس مزبور را شاه، نُه نفر را مردم و یازده عضو دیگر را اشراف و نجیب‌زادگان تونگایی انتخاب می‌کنند. براساس آمار ۱۹۹۹، ارتش این کشور از نیروی دریایی ۱۲۵ نفری و یک واحد هوادریا تشکیل شده است.
مردم و تاریخ. جمعیت کشور تونگا ۱۰۴هزار نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۱۳۸.۷ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. ۳۲ درصد از مردم آن در شهرها به‌سر می‌برند و ۹۹ درصد از آنان را تونگایی‌های پولینزیایی تشکیل داده‌اند. ۶۱.۳ درصد از جمعیت تونگا پروتستان‌اند و ۱۶ درصد از کلیسای کاتولیک روم پیروی می‌کنند و زبان رسمی آنان تونگایی و انگلیسی است. واحد پول این کشور پاآنگا[۶] است. این سرزمین از حدود ۱۰۰۰پ‌م مسکونی بوده است. در حدود سال ۱۰۰۰م گروهی از ساکنان جزایر فیجی و ساموآ به این سرزمین مهاجرت و نظامی را پی‌ریزی کردند که اختلاف مذهبی بر آن حاکم بود. در ۱۶۴۳ آبل تاسمان[۷] هلندی از جزیرۀ تونگاتاپو دیدن کرد و کاپیتان جیمز کوک[۸] در ۱۷۷۵ با استقبال گرم بومیان به آن‌جا سفر کرد و آن را جزایر فرندلی[۹] نامید. متدیست[۱۰]های انگلیسی در ۱۸۲۶ وارد تونگا شدند و به اشاعۀ آیین مسیح پرداختند. در اواخر قرن ۱۹، اختلاف‌های قومی و مذهبی کنار گذاشته شد و یکی از بومیان به نام جورج اول، رهبری مردم را به‌دست گرفت و تا ۱۸۹۳ در آن‌جا سلطنت کرد. برطبق قرارداد ۱۸۸۹ بین انگلیس و آلمان، تونگا در منطقۀ نفوذ انگلستان قرار گرفت و در ۱۸۹۹ به تحت‌الحمایگی کشور مزبور درآمد. در ژوئن ۱۹۷۰ مدت تحت‌الحمایگی بریتانیا به سر آمد. و به استقلال رسید و با نام کشور پادشاهی تونگا به عضویت جامعۀ مشترک‌المنافع بریتانیا درآمد. تونگا در ۱۹۹۹ نیز به عضویت سازمان ملل متحد پذیرفته شد.