میرزا آقاخان کرمانی (۱۲۷۰ـ۱۳۱۴ق)

میرزا آقاخان کرمانی;
زادروز	۱۲۷۰ق;
درگذشت	۱۳۱۴ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	نویسنده و روزنامه نگار
آثار	هشت بهشت؛ آینه سکندری ؛ نامه باستان
گروه مقاله	ادبیات فارسی
خویشاوندان سرشناس	میرزا عبدالرحیم بردسیری (پدر)

(شهرت میرزا عبدالحسین خان کرمانی پسر میرزا عبدالرحیم بردسیری) نویسنده و روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب و آزادی‌خواه ایرانی. علوم متداول دینی را در زادگاهش فراگرفت و ریاضی، فلسفه و حکمت طبیعی را نیز آموخت. در ۱۳۰۲ق براثر مظالم‌ حاکم‌ کرمان‌ به‌ اصفهان‌ رفت و به خدمت ظل‌السلطان درآمد و پس از مدتی عازم تهران شد و از آن‌جا به‌ استانبول‌ رفت‌ و به حلقۀ یاران‌ و هم‌فکران‌ سیدجمال‌الدین‌ اسدآبادی‌ پیوست و چندی اندیشۀ اتحاد اسلام را تبلیغ کرد. زبان‌ ترکی‌ و فرانسوی‌ را فرا گرفت‌ و به‌ نگارش‌ مقاله‌ در روزنامۀ‌ اختر و تدریس‌ در مدرسۀ‌ ایرانیان‌ استانبول‌ پرداخت‌. پس از مدتی اندیشۀ اتحاد اسلام‌ را ترک گفت و به اندیشه‌های ملّی‌گرایانه و فرهنگ ایران‌ باستان و مخالفت با اعراب رو آورد و به آیین زردشتی تعلق خاطر نشان داد. پس‌ از ترور ناصرالدین‌ شاه‌، دولت‌ عثمانی‌ او را به همراه دوستان هم‌فکرش شیخ احمد روحی و حاجی میرزا حسن خبیرالملک دستگیر کرد و تحویل‌ دولت‌ ایران‌ داد. به دستور محمدعلی میرزا ولیعهد، هر سه را در تبریز اعدام کردند. از آثارش: هشت بهشت؛ آینۀ‌ سکندری‌؛ نامۀ‌ باستان‌؛ هفتاد و دو ملت‌؛ انشاءالله‌ و ماشاءالله‌؛ قهوه‌خانه‌ سورات‌؛ سالارنامۀ منظوم؛ رسالۀ خرید خوزستان؛ ترجمۀ قسمتی از تلماک فنلون، صد خطابه (در انتساب این کتاب به میرزا آقاخان کرمانی تردید است).