جانوران امریکای شمالی

جانوران اِمریکای شُمالی North American fauna

پراکندگی گونه‌های جانوری در شمال امریکا از الگوی پوشش‌ گیاهی تبعیت می‌کند. در توندرای ناحیۀ قطبی و جنگل‌های مخروطیان شمالی، کاریبوها (گوزن‌های امریکایی) و گرگ‌ها حضور دارند. گوزن‌ها، راسوهای متعفن، و سنجاب‌ها در جنگل‌های برگ‌ریز شرقی زندگی می‌کنند. کوه‌های غربی دارای شیر‌های کوهی، خرس‌ها، و جوجه‌تیغی‌ها یا تشی‌هایند. کایوت‌ها (گرگ‌های صحرایی) و سگ‌های مرتع نمونه‌هایی عادی از شکارچی و شکار در مراتع غربی‌اند. جغدهای حفار و روباه‌ها در بیابان‌های جنوب غربی زندگی می‌کنند. مشخصۀ توندرای شمالی، کاریبوهای مهاجر در دسته‌های بزرگ و گاو‌میش‌هایی است که به سرمای شدید سازش یافته‌اند. جانور عادی جنگل‌های مخروطیان شمالی، موس - نوعی گوزن، است که شکارچی اصلی‌اش گرگ الوار است. بیدسترها با ساختن لانۀ عظیم خود در آبگیرها، سدها، دریاچه‌ها، و کانال‌های مرتبط با آن‌ها عامل تغییرشکل چشم‌اندازهایند. در جوانب مراتع غربی رشته‌کوه‌ها، از آلاسکا تا مکزیک، جانوران خاصی ازجمله خرس‌های گریزلی (خرس قهوه‌ای)، خرس سیاه، گوسفند شاخ‌بزرگ، بز کوه‌های راکی، سیاه‌گوش‌ها، شیر کوهی، گوزن میول، و گوزن دم‌سفید زندگی می‌کنند. گونه‌های غالب علفزارها عبارت‌اند از گاومیش بیزون و آهوی پرونگ‌هورن که زمانی در دسته‌های بزرگ در مرتع سرگردان بودند، سگ مرتع، سنجاب زمینی اجتماعی که در کلنی‌های زیرزمینی زندگی می‌کنند و کُلنی آن‌ها بالغ بر میلیون‌ها فرد است، و نیز سنجاب کیسه‌دار که گونۀ اصلی مراتع است. این جوندگان کوچک و خرگوش صحرایی شکار اصلی کایوت‌ها، روباه، باز مرتع، و دیگر شکارچیان علف‌زار است. یکی از پرندگان علف‌زار مرغ مرتع است که بر اثر شکار، فراوانی آن به چند کلنی کوچک و پراکنده تغییر کرده است. بسیاری از گونه‌های بومی علفزارها بر اثر سکونت انسان و کشاورزی از بین رفته‌اند یا تعداد آن‌ها به‌شدت کاهش یافته است. تعداد اعجاب‌انگیزی از جانوران توانسته‌اند در بیابان‌های شمال امریکا باقی بمانند، ازجمله بیش از صد گونه پرنده و حدود ۴۰ گونه پستاندار. پرندگان عبارت‌اند از عقاب طلایی و جغد حفار که در حفرهای رهاشدۀ پستانداران کوچک زندگی می‌کنند. پستانداران کوچک عبارت‌اند از سنجاب زمینی و موش کانگرو که گرم‌ترین بخش روز را در زیر زمین می‌گذرانند و در غروب، و قبل از طلوع، برای تغذیه خارج می‌شوند. پستانداران بزرگ‌تر عبارت‌اند از اسب‌های وحشی و روباه شکارچی که به شکار جوندگان و سوسماران (مارمولک‌ها) می‌پردازند. خزندگان بیابان عبارت‌اند از انواع مارهای زنگی و سوسمار سمّی قوی‌هیکلی که یکی از دو گونۀ سوسماران سمّی جهان است. در حالی‌که بسیاری از زیست‌گاه‌های طبیعی امریکای شمالی را انسان اشغال کرده است، به‌ویژه مراتع غربی و جنگل‌های پهن‌برگ شرقی را که بسیاری از گونه‌های ساکن آن‌ها به‌شدت کاهش یافته‌اند، مرداب‌های شمالی در طول قاره، از اقیانوس آرام تا اطلس، تقریباً دست‌نخورده باقی مانده‌اند. این سرزمین‌ها محل تولیدمثل تعداد بی‌شماری از پرندگان مهاجر آبی است که در بهار برای تولیدمثل می‌آیند و در پاییز به سمت جنوب پرواز می‌کنند. علفزارهای فلوریدا مکان مناسبی برای انواع منحصر به‌فرد خزندگان، نظیر الیگاتور، تمساح و مارها؛ دوزیستان، شامل انواع قورباغه‌ها و سمندرها؛ و پرندگان آبچر، از جمله مرغ حسینی (فلامینگو)، منقار قاشقی، و حواصیل‌هاست. بیشتر ناحیه زیر آب و دسترسی انسان به آن مشکل است. این منطقه را بیشتر به‌صورت پارک ملی می‌شناسند. ناحیۀ معتدل نقش مهمی در چرخۀ زندگی ماهی آزاد دارد. حرکات فصلی ماهیان آزاد یکی از عجایب طبیعت است. طی این حرکات، میلیون‌ها ماهی آزاد که بیشتر عمر خود را در اقیانوس‌ها گذرانده‌اند، برای رسیدن به نواحی بالادست رودخانۀ محل تولدشان تلاش می‌کنند. در نواحی قطبی و اقیانوس اطلس شمالی، والروس‌ها (فیل‌های دریایی) و فک‌های خاکستری حضور دارند، درحالی‌که شیرهای دریایی و فک‌های فیل‌مانند نواحی شمالی در نواحی دور از سواحل اقیانوس آرام زندگی می‌کنند. در آب‌های دور سواحل کالیفرنیا، شنگ (سمور آبی دریایی) زندگی می‌کند که پستانداری با سازش کامل در محیط‌های دریایی است و به‌ندرت به ساحل می‌آید. هرچند بیشتر جانوران بومی امریکا به‌شدت کاهش یافته‌اند، محافظت کارآمد در این قاره بیش از قاره‌های دیگر صورت گرفته است.

---