یوستینیانوس (ح ۴۸۳ـ۵۶۵م)
یوسْتی‌نیانوس (ح ۴۸۳ـ۵۶۵م)(Justinian)
(یا: ژوستی‌نیان؛ نام اصلی: فلاویوس آنیکیانوس یوستینیانوس[۱]) امپراتور روم شرقی (۵۲۷ـ۵۶۵م). شهرتش به بازپس‌گیری متصرفات سابق امپراتوری در افریقا، ایتالیا و بخش‌هایی از اسپانیاست. دستور تدوین مجموعه قوانین روم[۲] را صادر کرد که حقوق اروپا از آن متأثر است. کلیسای ایاصوفیه[۳] را در قسطنطنیه[۴] بنا و دانشگاه آتن را در ۵۲۹م تعطیل کرد. اما دستاوردهایش دیری نپایید. اقداماتش در بازپس‌گیری متصرفات سابق و طرح‌های عمارت‌سازی جاه‌طلبانه‌اش منابع امپراتوری را تحلیل برد و سالی چند از مرگش نگذشته بود که بخش عمدۀ متصرفاتش از‌دست رفت. یوستینیانوس خود در میدان جنگ حاضر نمی‌شد و در عوض قابل‌ترین سرداران، ازجمله بلیزاریوس[۵]، نارسس[۶]، و گرمانیوس[۷] را به فرماندهی سپاهیانش می‌گماشت.