آهنگ زیستی
آهنگ زیستی (biorhythm)
تغییر موزون الگوهای فعالیت و حالت فیزیکی[۱] برخی گیاهان و جانورانِ دارای فعالیت فصلی. هورمون‌ها[۲] موجب این تغییرات می‌شوند. خواب زمستانی، زادآوری و گل‌دهی در بهار، و مهاجرت دوره‌ای از آن جمله‌اند. تغییرات هورمونی غالباً در پاسخ به تغییرات روزانه (تناوب نوری[۳]) صورت می‌گیرد و زمان‌های متفاوت سال را برای گیاهان یا جانوران مشخص می‌کنند. سایر آهنگ‌های زیستی ذاتی‌اند و حتی اگر محرک‌های بیرونی، مانند تغییرات روزانه، هم حذف شوند، همچنان ادامه می‌یابند. در برخی موجودات زنده، آهنگ چرخۀ شبانه‌روزی[۴] یا چرخۀ ۲۴ساعته و آهنگ چرخۀ ماهانه یا چرخۀ ۲۸روزه[۵]، مطابق با حالات ماه، و حتی چرخۀ سالانه نیز مشاهده می‌شود. این گونه آهنگ‌های زیستی ذاتی به ساعت زیست‌شناختی[۶] یا درونی مربوط‌اند و ساز و کار آن‌ها چندان شناخته شده نیست. غالباً هر دو نوع آهنگ هم‌زمان عمل می‌کنند. به این ترتیب، بسیاری از پرندگان چرخۀ ماهانه‌ای دارند که آن‌ها را برای فصل زادآوری آماده می‌کند و پاسخ‌های نوردورگی نیز در آن‌ها مشاهده می‌شود. همچنین، بنا به نظریه‌ای غیرعلمی و ثابت‌نشده، فعالیت انسان با سه آهنگ زیستی کنترل می‌شود: فکری[۷] ۳۳روزه، عاطفی[۸] ۲۸روزه، و فیزیکی ۲۳روزه. روزهایی خاص در هر چرخه روزهای بحرانی‌اند که اگر با روزی مشابه از چرخۀ دیگر هم‌زمان شود، حتی بحرانی‌تر خواهد شد.