بلموندو، ژان ـ پل (۱۹۳۳)
ژان‌ـ‌پل بلموندو (فرانسه 9 آوریل 1933م_ پاریس ۶ سپتامبر ۲۰۲۱م)
| ژان-پل بلموندو Jean-Paul Belmondo | |
|---|---|
| زادروز |
فرانسه 9 آوریل 1933م |
| درگذشت | پاریس ۶ سپتامبر ۲۰۲۱م |
| ملیت | فرانسوی |
| شغل و تخصص اصلی | بازیگر |
| آثار | از نفس افتاده (۱۹۵۹)؛ کارتوش (۱۹۶۱)؛ مردی از ریو (۱۹۶۴) |
| گروه مقاله | سینما |
| جوایز و افتخارات | جایزۀ بهترین بازیگر مرد جشنوارۀ سزار (1988) |
(Jean-Paul Belmondo) بازیگر فرانسوی. با از نفس افتاده[۱] (۱۹۵۹)، فیلم تأثیرگذار موج نو فرانسه[۲]، اثر ژان ـ لوک گدار[۳]، به شهرت جهانی رسید.
بلموندو که در دوران موج نو سینمای فرانسه چهره‌ای تاثیرگذار و محبوب بود، با بسیاری از بزرگان سینما همکاری کرد. از نفس افتاده منتقدان و تماشاگران را در سراسر جهان شگفت‌زده و همراه با ۴۰۰ ضربه فرانسوا تروفو مسیر و تاریخ سینمای جهان را دگرگون کرد. هفته‌نامۀ آمریکایی تایم در ۱۹۶۴ بلموندو را چهرۀ فرانسه امروز دانست که البته با آن بینی شکسته بیش‌تر شبیه مشتزن‌ها بود. با این که اصلا در قالب روشنفکری جا نمی‌گرفت و معمولا نقش گنگسترهای بزن‌بهادر را بازی می‌کرد اما خودش از خانواده‌ای بورژوا می‌آمد و فرزند یک مجسمه‌ساز نامدار به نام پل بلموندو بود.
ژان-پل در مدرسه چندان شاگردی درس‌خوان نبود؛ گرچه مشتزنی ماهر بود و در یک دورۀ کوتاه حضور در بوکس آماتوری کارنامه‌ای درخشان با سه ناک‌اوت در راند اول در سه رقابت پیاپی داشت. در ادامه در مدرسۀ هنرهای نمایشی درس خواند و سال ۱۹۵۷ نخستین نقش سینمایی خود را ایفا کرد. بلموندو چنان استعدادی از خود نشان داد که با بزرگ‌ترین و بهترین کارگردانان موج نو همکاری کرد؛ تروفو، گدار، آلن رنه، لویی مال و ژان پیر ملویل. همچنین وی با بسیاری از ستاره‌های زن فرانسه و جهان از جمله کلودیا کاردیناله[۴]، سوفیا لورن و کاترین دونوو همبازی بود و تروفو او را کامل‌ترین بازیگر مرد اروپا می‌دانست. با حضور در فیلم نامزد اسکار «مردی از ریو» در ۱۹۶۴ در آن سوی اقیانوس هم چهره‌ای محبوب شد و بازی کردن در دو فیلم انگلیسی‌زبان «پاریس می‌سوزد؟» و «کازینو رویال» در سال‌های پایانی دهۀ 1960 ناکامی را هم تجربه کرد. در ۱۹۸۸ برای بازی در «سفرنامۀ یک بچه لوس» کلود للوش برندۀ جایزۀ سزار شد، اما این جایزۀ معتبر را نپذیرفت؛ چرا که سازندۀ تندیس سزار یعنی سزار بالداچینی[۵] زمانی تندیس‌ها و آثار پدرش را تحقیر کرده و ناچیز شمرده بود. بلموندو در ۲۰۰۱ سکته کرد و با مشکلی که در حرف زدن او پدید آمد، تقریبا به پایان راه بازیگری رسید. هر چند در یک فیلم دیگر هم بازی کرد. برگزارکنندگان جشنوارۀ فیلم ونیز سال ۲۰۱۶ با اهدای یک شیر طلایی افتخاری از یک عمر فعالیت سینمایی ژان-پل بلموندو تقدیر کردند.
از دیگر فیلم‌های اوست: کارتوش[۶] (۱۹۶۱)، مردی از ریو[۷] (۱۹۶۴)، پیِروی دیوانه[۸] (۱۹۶۵) اثر گدار، بورسالینو[۹] (۱۹۷۰)، استاویسکی[۱۰] (۱۹۷۴)، و بینوایان[۱۱] (۱۹۹۵).