ابن فقیه

ابن فَقیه

ابن فقیه
شغل و تخصص اصلی	جغرافی‌دان
شغل و تخصص های دیگر	مورخ
آثار	البلدان
گروه مقاله	جغرافیای عمومی

(ابوبکر (یا ابوعبدالله) شهاب‌الدین احمد بن محمد بن اسحاق بن ابراهیم اخباری همدانی معروف به ابن فقیه همدانی) مورخ و جغرافی‌دان مسلمان قرن ۳ق. از سال ولادت و درگذشت و شرح زندگی وی اطلاعی در دست نیست مهم‌ترین اثر او البلدان است که از آن قطعاتی برجای مانده است فردی به نام شیزری این کتاب را تلخیص کرده است. البلدان در ۱۸۸۵ به کوشش دخویه به چاپ رسید. نسخه‌ای از کتاب ابن فقیه در کتابخانۀ آستان قدس رضوی و موزۀ بریتانیا موجود است. ابن فقیه کوشیده است تا مطالب نسبتاً منظمی از اوضاع قومی و نظام اداری سرزمین‌های مختلف اسلامی ارائه کند. گرچه نوشته‌های ابن فقیه را از دیدگاه جغرافیایی نمی‌توان در حد آثار گروهی از جغرافی‌نگاران هم‌زمان وی به‌شمار آورد، از دیدگاه فرهنگی و تاریخی در بعضی موارد برتر از آن‌هاست. ابن فقیه تصویری روشن از ذوق ادبی و تمایل جوامع روشنفکر عربی زبان اواخر قرن ۳ق ارائه کرده است. در دانش معاصر، ابن فقیه نه تنها از نظر بیان مطلب دربارۀ آسیای میانه و قفقاز شهرت دارد، بلکه نوشته‌های او دربارۀ مسائل بازرگانی و خط سیر بازرگانان یهودی و اسلام قابل توجه است.