ابواب

اَبْواب
در عرفان عملی، دومین قسم از اقسام ده‌گانه برای سیر سالکان. نفس سالک پس از آن‌که قسم بدایات و ده منزل آن را طی و حقوق آن منازل را به نحو کامل استیفا کرد، توان آن را می‌یابد که از ظواهر، به سوی خود متوجه شود و به تخلیه و تحلیه (: پیرایش و افزایش صفات ناپسند و پسندیده) بپردازد. قسم ابواب شاملِ ده منزلِ‌ حزن، خوف، اِشفاق، خشوع، اِخبات، زهد، ورع، تبتّل، رجاء و رغبت است. هرچند می‌توان به گونه‌ای این ده منزل را در سه منزل اصلیِ زهد، ورع و خوف خلاصه کرد. در این‌که سائرانِ در این قسم، ازنظر اصطلاحی هنوز مرید خوانده می‌شوند، یا صلاحیّت آن را یافته‌اند که سالک خوانده شوند اختلاف است؛ اما به نظر عمدۀ‌ مشایخ، چنین سائری، اصطلاحاً سالک خوانده می‌شود و از مقام مرید گذشته است.