آرخیپنکو، الکساندر (۱۸۸۷ـ۱۹۶۴)
آرخیپِنْکو، اَلِکْسانْدْر (۱۸۸۷ـ۱۹۶۴)(Archipenko, Alexandr)
| الکساندر آرخیپنکو Alexandr Archipenko | |
|---|---|
| زادروز |
کیف ۱۸۸۷م |
| درگذشت | ۱۹۶۴م |
| محل زندگی | اوکراین، فرانسه، امریکا |
| ملیت | اوکراینی |
| شغل و تخصص اصلی | مجسمه ساز |
| سبک | کوبیسم |
| آثار | مجسمه زنی درحال شانه زدن مویش (۱۹۱۵)؛ نقره ای (۱۹۳۱) |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه سازی جهان |
مجسمه‌ساز انتزاع‌گرا، زادۀ اوکراین. از پیش‌گامان مجسمه‌سازی کوبیستی[۱] بود. مجسمه‌هایش را، که بیشتر پیکر آدمی بودند، به فرم‌های ساده و هندسیِ چکیده‌نما[۲] خلاصه می‌کرد، همچون مجسمۀ زنی درحال شانه‌زدن مویش[۳] (۱۹۱۵، نگارخانۀ تیت[۴]، لندن). نیز با نقش‌برجسته‌های رنگین طبع‌آزمایی کرد و آن‌ها را مجسمه ـ نقاشی[۵] نامید؛ این آثار را از پلاستیک شفاف و مواد ترکیبی دیگر ساخت، و در برخی از مجسمه‌هایش از روشنایی برق بهره گرفت. این زمره آثارش به‌سبب شکل، رنگ، و مواد گوناگونی که در ساخت آن‌ها به‌کار برده است، در تحول مجسمه‌سازی قرن ۲۰ تأثیر عمیقی برجا گذاشتند. آثار آغازینش از توجه و گرایش او به «فرم منفی[۶]» (سوراخ‌ها و خلأ‌ها) حکایت دارند. در اوایل دهۀ ۱۹۲۰، به‌تدریج به گویش‌های سنّتی روآورد و پیکره‌هایی آفرید که از لحاظ صیقل‌یافتگی و پیچ‌وتاب‌های کلاسیک، ستایش‌برانگیز بودند؛ تندیس نقره‌ای[۷] (۱۹۳۱ لندس گالری[۸]، هانوور[۹]) از آن جمله است. آرخیپنکو در کیِف[۱۰] به‌دنیا آمد، و نقاشی و مجسمه‌سازی را در آن‌جا و نیز در مسکو فراگرفت. در ۱۹۱۰ آموزشگاهی هنری در پاریس دایر کرد. سرانجام در ۱۹۲۳ به نیویورک رفت و آموزشگاه مجسمه‌سازی خویش را در شیکاگو برپا کرد (۱۹۳۷).