تونخا
تونْخا (Tunja)
مرکز ولایت بویاکا[۱]، در کوه‌های آند[۲]، در شرق مرکزی کلمبیا. در ارتفاع ۲,۸۰۰متری از سطح دریا واقع شده است و ۱۱۲هزار نفر جمعیت دارد (۱۹۹۲). مرکز یک منطقۀ کشاورزی و معدنی است و با راه‌آهن به بوگوتا[۳] متصل شده است. از قدیمی‌ترین شهرهای کلمبیا به‌شمار می‌رود و سابقاً مقرّ پادشاهان سرخ‌پوست چیب‌چا[۴] بود. اسپانیایی‌ها در ۱۵۳۹ شهری را در محل هونزا[۵]، مقرّ باستانی سرخ‌پوستان موئیسکا[۶]، بنا کردند. سیمون بولیوار[۷] در ۱۸۱۸ سلطنت‌طلبان اسپانیایی را در نزدیکی تونخا شکست داد.