خواب مصنوعی
خواب مصنوعی (hypnosis)
ایجاد آرامش[۱] یا تغییر هشیاری مصنوعی در فرد. وجه مشخصۀ آن افزایش تلقین‌پذیری است. شواهد نشان می‌دهد خواب مصنوعی در افراد مستعد، ممکن است حس درد را کاهش دهد، قدرت یادآوری وقایع گذشته را افزایش دهد، و عامل خطای حسی[۲] یا توهم[۳] باشد. همچنین، نشان داده شده است که فرد هر آنچه را حین خواب مصنوعی اتفاق افتاده است از یاد می‌برد (فراموشی پس از خواب مصنوعی[۴])، و کاری را که حین خواب مصنوعی به او القا شده است انجام می‌دهد (تلقین پس از خواب مصنوعی[۵]). خواب مصنوعی در پزشکی کاربردهای متفاوتی دارد. مثلاً به روند بهبودی بیمار کمک می‌کند و با تلقین در خواب مصنوعی می‌توان علایم اختلالات عاطفی و روان‌ـ‌‌تنی را مهار کرد (هیپنوتیسم درمانی[۶]). فریدریش (فرانتس) آنتون مسمرِ[۷] اتریشی را کاشف خواب مصنوعی می‌دانند. او این پدیده را حاصل نیرو یا جریانی فیزیکی می‌دانست و آن را «مانیه‌تیزم (مغناطیسم) حیوانی[۸]» نامید. جیمز برِید[۹] (۱۸۶۰ـ۱۷۹۵)، پزشک و جراح انگلیسی، برای اولین‌بار واژۀ «خواب مصنوعی» را به‌کار برد و برای نخستین‌بار خواب مصنوعی را پدیده‌ای روان‌شناختی دانست. جیمز ازدیل[۱۰] (۱۸۵۹ـ۱۸۰۵)، جراح اسکاتلندی، هنگام کار در هند، برای ایجاد بی‌دردی یا بیهوشی عمومی در صدها عمل جراحی از خواب مصنوعی استفاده کرد. افراد شیاد و بازیگرها هم از خواب مصنوعی استفاده کرده‌اند. به همین سبب قوانینی مثل قانون خواب مصنوعی در انگلستان (۱۹۵۲) استفاده از این روش را برای سرگرمی محدود کرد.