بازار ساروتقی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۷ توسط Reza rouzbahani (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

بازار ساروتْقی

بازار ساروتقی
نام فارسی بازار ساروتقی
کشور ایران
استان اصفهان
موقعیت اصفهان، بازار بزرگ، خیابان مشیر یخچال، کوچه گلبهار
کاربری بازار
مشخصات معماری یک سرای بزرگ، دو سرای کوچک، حیاطی مستطیل‌شکل با حجراتی در دو طبقه
زمان ساخت ۱۰۵۶ق
سازنده میرزاتقی‌خان اعتمادالدوله معروف به ساروتقی
سرای بزرگِ بازار

مجموعه‌بنایی از آثار دورۀ صفوی، در اصفهان، بازار بزرگ، خیابان مشیر یخچال، کوچه گلبهار. به دستور میرزاتقی‌خان اعتمادالدوله، معروف به ساروتقی، صدراعظم شاه صفی و شاه عباس دوم، احداث شده است. کتیبه‌های مورّخ ۱۰۵۶ق بر سردر آن از احداث بنا در دورۀ شاه عباس دوم صفوی حکایت دارد. ساروتقی، علاوه بر این مجموعه، بانی مسجد و بازار در جوار این مجموعه است. مجموعۀ بازار و کاروانسرای ساروتقی در سال ۱۳۴۹ش با شمارۀ ۹۰۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.


مشخصات معماری

مجموعۀ ساروتقی سرایی بزرگ، و دو سرای کوچک را دربر می‌گیرد. سرای بزرگ با دالانی عریض و یک هشتی به چهارسوی بازار مرتبط می‌شود و دو سرای کوچک در طرفین این دالان واقع است. حیاط مستطیل‌شکل سرای بزرگ با جدارهایی در دو طبقه محصور شده است. در دو جبهۀ شرقی و غربی، ایوانچه‌هایی قرار دارد که حجراتی پشت آن‌هاست. این حجرات، برخلاف معمول، تک‌تک و جداگانه نیستند، بلکه در هر طبقه به شکل فضاهایی ستون‌دار و طویل‌اند. در دو جبهۀ شمالی و جنوبی، رواق‌هایی در کنار حیاط سرا قرار دارد. دو سرای کوچک نیز جدارهایی دوطبقه داشته، که امروزه طبقۀ دوم جبهۀ شرقی در سرای شرقی ویران شده است. در ساختمان سرای غربی نیز تغییراتی از دورۀ قاجار دیده می‌شود.