بهاری، علی اصغر (تهران ۱۲۸۶ـ ۱۳۷۶ش)
علی‌اصغر بهاری (تهران ۱۲۸۶ـ ۱۳۷۶ش)
| کورنل وایلد Cornel Wilde | |
|---|---|
| زادروز |
نیویورک ۱۹۱۵م |
| درگذشت | ۱۹۸۹م |
| ملیت | امریکایی |
| شغل و تخصص اصلی | بازیگر و کارگردان |
| آثار | طعمۀ برهنه (۱۹۶۶)، ساحل سرخ (۱۹۶۷)، و نابودی علفزار (۱۹۷۰) |
| گروه مقاله | سینما |
نوازنده و مدرس ایرانی کمانچه. از مشهورترین استادان این ساز از دهۀ 1350 به بعد بود. در خانواده‌ای به‌دنیا آمد که همگی در زمینۀ موسیقی حرفه‌ای فعالیت می‌کردند و ساز تخصصی آنان کمانچه بود. تعلیمات ابتدایی را نزد دایی و سپس پدرش فراگرفت و از نوجوانی به ارکسترهای معروف زمان خود راه پیدا کرد. فعالیت رسمی او در ۱۳۰۲ با عضویت در ارکستر ابراهیم منصوری آغاز شد. از آن‌جا که ویولُن به‌تدریج جای کمانچه را گرفته بود، بهاری بیش از ۳۰ سال، به جای کمانچه، ویولُن نواخت و در این سال‌ها برای شناخت موسیقی دستگاهی از درس‌های رضا محجوبی و علی‌اکبر شهنازی بهره می‌گرفت. بهاری در ۱۳۳۳ به‌دعوت روح‌الله خالقی به ارکستر سازهای ملی دعوت شد و نواختن کمانچه را از سر گرفت و مردم با صدای ساز او و حسین یاحقی، تنها کسانی که در آن سال‌ها کمانچه می‌نواختند، دوباره با صدای این ساز مأنوس شدند. زندگی هنری بهاری در زمینۀ موسیقی رسماً از این سال‌ها آغاز شد و اولین ضبط‌ها از نوازندگی او مربوط به همین سال‌ها، از ۴۵ سالگی به بعد، است. پیش از آن که روح‌الله خالقی او را به رادیو دعوت کند، در تهران نوازندۀ مجلسی و شناخته‌شده‌ای بود که گذشته از تبحر در بداهه‌نوازی براساس ردیف، تخصصی فوق‌العاده در شناخت قطعات قدیمی، به‌‌ویژه موسیقی مطربی اصیل، داشت. از ۱۳۳۷ تا ۱۳۵۷ به تدریس در هنرستان، مکتب صبا، مرکز حفظ و اشاعۀ موسیقی و نوازندگی در رادیو، ارکسترهای وزارت فرهنگ و هنر و مرکز حفظ و اشاعه موسیقی و برنامه‌های تلویزیونی مشغول بود و هنرآموزان جوان و علاقه‌مند به کمانچه‌نوازی را آموزش می‌داد؛ به‌‌طوری‌که بعد از فوت حسین یاحقی، در ۱۳۴۷، یگانه نوازندۀ خبره و قدیمی این ساز شناخته‌شده بود و برای نوازندگان نسل‌های بعد حکم مرجع تحقیق را پیدا کرد. به‌جز ردیف اختصاصی، صدها ساعت نوارهای ضبط‌شده در برنامه‌های خصوصی و رسمی، با ارکستر و نیز تک‌نوازی بداهه با نوازندگان و خوانندگان مشهور از او به‌جا مانده که عالی‌ترین مرحلۀ هنری در موسیقی ردیف است. از ویژگی‌های نوازندگی اوست: صدادهی صحیح ساز، لحن گرم و پخته، تسلّط او به جملات ردیف، تخصص در ضربی‌ها و «کارعمل»های قدیم، آمیخته با ذوق و خلاقیت. بهاری ذوق ترانه‌سرایی نیز داشت و در ضبط‌های خصوصی‌اش، که بخشی از آن‌ها به‌کوشش مهدی آذرسینا نُت‌نویسی شده است، از این قطعات آهنگین کوچک که کلام و نغمۀ آن اثر ذوق اوست، نمونه‌های بسیاری وجود دارد. شناخته‌شده‌ترین شاگردان او عبارت‌اند از داوود گنجه‌ای، کامران داروغه، هادی منتظری، علی‌اکبر شکارچی و مهدی آذرسینا.