برج آزادی
برج آزادی (تهران)
| برج آزادی | |
|---|---|
| نام فارسی | برج آزادی |
| کشور | ایران |
| استان | تهران |
| نام‌های دیگر | برج شهیاد (نام سابق) |
| موقعیت | مرکز میدان آزادی تهران |
| کاربری | برج نمادواره |
| مشخصات معماری | برج چهارپایه با سقف واحد و ارتفاع 45متر |
| زمان ساخت | 1348- 1350ش |
| سازنده | حسین امانت (طراح) |
(برج شهیاد سابق) طی سال‌های ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰ش، در مرکز میدان آزادی تهران، احداث شد، و معمار طرّاح آن حسین امانت بود. این سازه (که اصلی‌ترین نماد شهر تهران است) و فضا و خیابان‌های پیرامونش طی سال‌های پس از انقلاب محل برگزاری تجمعات و گردهمایی‌های سیاسی مهمِ چندی بوده است. بنای برج آزادی در سال 1353ش، با شمارهٔ ۱۰۰۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مشخصات معماری و تزئینات
این بنا از چهار پایۀ حجیم و مرتفع تشکیل شده است، که در بالا به‌هم متصل می‌شوند و شکلی مانند طاق پیروزی می‌‌سازند. ارتفاع این برج از سطح زمین ۴۵متر است، و در طبقۀ زیرین و طبقات بالاترِ آن چند سالن نمایش، نگارخانه، کتابخانه، و موزه قرار دارد. ارتباط طبقات برج، با چهار آسانسور و دو راه‌پله انجام می‌شود. این برج از بناهای مدرن دورۀ پهلوی است، که نگرشی مدرن به معماری اسلامی و پیش از اسلام دارد. طاق‌های بالای پایه‌های برج، با رسمی‌بندی و نقوش هندسیِ کاشی‌کاری تزیین شده‌اند. تمام بدنۀ برج پوشیده از سنگ مرمر سفید است. طرح محوطه‌سازی و باغچه‌بندی پیرامون برج در مرکز میدان آزادی، از طرح کاشی‌کاری زیر گنبد مسجد شیخ لطف‌الله تأثیر دارد، و طرح حوض‌های آن برگرفته از حوض‌های باغ فین کاشان است.