وارتبورگ
وارتْبورْگ (Wartburg)
قلعه‌ای نزدیک آیزناخ[۱] در ایالت تورینگیا[۲] در مرکز آلمان[۳]. در حدود ۱۰۷۰م ساخته شد؛ بعدها توسعه یافت، و در قرن ۱۸ نوسازی شد. در قرون وسطا[۴] مقر شاهزادگان تورینگیا بود. مینه‌زینگر‌ها[۵] (خنیاگران دوره‌گرد قرون وسطا) آن را به مکانی برای نمایش ذوق شاعرانه خود تبدیل کردند؛ نیز ریشارد واگنر[۶] پردۀ مشهوری از اپرای تانهویزر[۷] را در این مکان خلق کرده است. در ۱۵۲۱م مارتین لوتر[۸] را برای محافظت از جانش به وارتبورگ بردند که وی ترجمۀ عهد جدید[۹] را در آن‌جا به پایان برد.