نووسیبیرسک، شهر
نووُسیبیرْسْک، شهر (Novosibirsk)
(نام سابق: نوونیکالایفسک[۱] از ۱۸۹۳ تا (۱۹۲۵ مرکز اداری، اقتصادی، و فرهنگی استان نووسیبیرسک، با 1,473,754 نفر جمعیت (۲۰۱۰) و ۵۰۲ کیلومتر مربع مساحت در جنوب غربی سیبری[۲] و در فدراسیون روسیه[۳] قرار دارد. کنار رود اوب[۴] , راه‌آهن سراسری سیبری[۵] واقع شده است. بزرگ‌ترین شهر سیبری و از مراکز صنعتی اصلی فدراسیون روسیه به‌شمار می‌رود. کانون شبکه گستردۀ حمل‌ونقل است؛ راه‌آهن ترک ـ سیب (یا: راه آهن ترکستان ـ سیبری[۶]) از این شهر تا آلماتی[۷]، پایتخت سابق قزاقستان[۸]، امتداد دارد .صنایع اصلی آن عبارت‌اند از علوم مهندسی، صنایع سبک، و تولید مواد غذایی. از زمان فروپاشی کمونیسم (۱۹۹۱)، بخش‌های مالی، تجاری و سایر خدمات این شهر بسیار گسترش یافته‌اند .نووسیبیرسک در۱۸۹۳، نزدیک راه‌آهن سراسری سیبری در محل رود اوب بنا شد. در دهۀ۱۹۳۰، به مرکزی صنعتی و علمی تبدیل شد. در‌خلال جنگ جهانی دوم، بسیاری از صنایع مناطق غربی اتحاد شوروی به این محل انتقال یافت؛ مواد شیمیایی، پارچه، و ماشین‌آلات معدنی از‌جمله کالاهای تولیدی آن است. در دوران حکومت شوروی، به مرکز آموزشی نیز تبدیل شد. برای هماهنگ‌کردن پژوهش‌های علمی در سیبری و خاور دور[۹]، شعبه‌ای از آکادمی علوم[۱۰] در این شهر گشایش یافت (۱۹۳۳). تخصص آن در علوم طبیعی (ژنتیک) است؛ در دهۀ۱۹۵۰، شهرک دانشگاهی در نزدیکی آکادمگورودوک[۱۱] (شهر علوم) تأسیس شد.