زوریخ، شهر
زوریخ، شهر (Zürich)
| زوریخ، شهر | |
|---|---|
| کشور | سوئیس |
| نام فارسی | زوریخ |
| نام لاتین | Zürich |
| جمعیت | 384,100 نفر |
| موقعیت | خروجی رود لیمات از دریاچۀ زوریخ |
| تولیدات و صنایع مهم | تولید ماشین‌آلات، لوازم برقی، پارچه و چاپ |
| برخی بناهای مهم | کلیسای جامع پروتستان، کلیسای فراومونستر، موزۀ ملی سوئیس |
شهری در سوئیس[۱]، واقع در خروجی رود لیمات[۲] از دریاچۀ زوریخ[۳]، با ۴۱۵,۳۷۰ نفر جمعیت (۲۰۱۸) و ۸۸,۸۷ کیلومتر مربع مساحت. در دامنه‌های آلپ[۴] قرار دارد و مرکز کانتون زوریخ، مرکز اصلی مالی و تجاری سوئیس، و از مراکز مهم بانکداری و بیمۀ بین‌المللی است. صنایع آن عبارت‌اند از تولید ماشین‌آلات، لوازم برقی، پارچه و چاپ. زوریخ بزرگ‌ترین شهر سوئیس است. در ۱۸۳۳ دانشگاه و در ۱۸۵۵ انستیتو فدرال تکنولوژی[۵] آن تأسیس شد. بخش قدیمی شهر ویژگی قرون وسطایی دارد، و اتاق‌های بازرگانی مشهور آن کنار رود مزبور واقع شده‌اند. کلیسای جامع پروتستان آن متعلق به قرون ۱۱ تا ۱۸ است. کلیسای فراومونستر[۶]، از قرن ۹م برجامانده و دارای تزیینات زیبایی از قرن ۱۳م است؛ نقاشی‌های سقف و دیوار آن، اثر پل بودمر[۷] است. کتابخانۀ مرکزی زوریخ حاوی دست‌نوشته‌های قدیمی، ازجمله نامه‌های اصلاح‌طلبان مذهبی سوئیس در قرن ۱۶ است. موزۀ ملی سوئیس[۸]، که حاوی مجموعه بزرگی از عتیقه‌ها و گنجینه‌های هنری سوئیس است، در ۱۸۹۸ گشایش یافت. در موزۀ ریتبرگ[۹] آثار هنری افریقایی، آسیایی، و امریکایی نگهداری می‌شوند. در قرن ۱پ‌‌م شهرک رومی توریکوم[۱۰] در این‌جا واقع شده بود. در قرون ۵ و ۶م این منطقه به تصرف قوم آلِمانی[۱۱] درآمد، اما تا قرن ۹م به آن، عنوان شهر نداده بودند. در قرون وسطا[۱۲]، زوریخ مهم‌ترین شهر سوئیس بود. رودولف برون[۱۳]، نخستین شهردار آن، اشرافیت حاکم را در۱۳۳۶م سرنگون و قدرت را بین اشراف و صنعتگران تقسیم کرد. در۱۳۵۱م شهر به کنفدراسیون سوئیس پیوست. در پی تعالیم هولدرایش تسوینگلی[۱۴] (۱۴۸۴ـ۱۵۳۱)، از رهبران جنبش پروتستان در قرن ۱۶، زوریخ در ۱۵۲۳ پروتستان‌گرا، و مانند ژنو[۱۵]، پناهگاه آوارگان تحت تعقیب شد. در ۱۵۳۱ تسوینگلی کشته شد و کانتون‌های کاتولیک به زوریخ حمله کردند. این شهر در قرن ۱۸ از مراکز احیای ادبیات ژرمن بود. توسعۀ صنعتی شهر از پایان قرن ۱۹ آغاز شد.