اشپایر
اِشپایِر (Speyer)
| اشپایر | |
|---|---|
| کشور | آلمان |
| نام فارسی | اِشپایِر |
| نام لاتین | Speyer |
| جمعیت | ۵۱,۳۷۰ نفر (۲۰۲۲) |
| موقعیت | راینلاند ـ پفالتس، ۲۶کیلومتری جنوب مانهایم |
| ارتفاع از سطح دریا | ۹۲ متر |
| تولیدات و صنایع مهم | تولید لوازم برقی، متالورژی، پالایش نفت، و هواپیماسازی |
| برخی بناهای مهم | کلیسای جامع به سبک رومانسک؛ موزۀ تاریخی پالاتینا |
| مساحت | ۴۲,۵۸ کیلومتر مربع |
شهری قدیمی در راینلاند ـ پفالتس[۱] آلمان، در محل تلاقی رودهای راین و اشپایر، به فاصلۀ ۲۶کیلومتری جنوب مانهایم[۲]. ۵۱,۳۷۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۲۲) و مساحتش ۴۲,۵۸ کیلومتر مربع است. در ارتفاع ۹۲ متری از سطح دریا قرار دارد. صنایع آن عبارت‌اند از تولید لوازم برقی، متالورژی، پالایش نفت، و هواپیماسازی. لفظ نهضت پروتستان[۳]، نخستین بار در ۱۵۲۹ در مجلس اشپایر[۴] به‌کار رفت. کلیسای جامع این شهر به سبک رومانسک و حاوی مقبره‌های هشت امپراتور و پادشاه آلمان است؛ کنراد دوم[۵] در ۱۰۳۰م آن را احداث کرد، که بارها ویران و مجدداً بازسازی شد. موزۀ تاریخی پالاتینا[۶] در این شهر قرار دارد. این شهر قدمت ۳ هزار ساله دارد و در ابتدا، مقرّ سلت‌ها و سپس رومیان بود. شهر کنونی را فرانک‌ها بنا کردند و در قرن ۷م به اسقف‌نشین تبدیل شد. در پایان قرن ۱۳م شهر آزاد امپراتوری شد. ۵۰ شورا در این شهر بر پا شد و از ۱۵۱۳ تا ۱۶۸۹ مقرّ دیوان‌عالی امپراتوری بود. واژۀ «پروتستانت» از اعتراض گروهی از شاهزادگان و مسئولان به رفتار کلیسای کاتولیک با مارتین لوتر[۷]، کشیش اصلاح‌طلب، گرفته شده است. این شهر در جنگ سی‌ساله ویران شد.