بارتولومیو، فرا (ح ۱۴۷۲م ـ۱۵۱۷)

بارتولومئو، فرا (ح ۱۴۷۲م ـ۱۵۱۷)(Bartolommeo, Fra)

جعبه زندگینامه

وصلت عرفاني قديسه کاترين

نقاش ایتالیایی دورۀ رنسانس متعالی. با نام باتچو دلّا پورتا نیز شهرت داشت. در فلورانس کار می‌کرد. در ۱۵۰۸، در دیداری از ونیز، نقاشان آن سرزمین را با شیوۀ رنسانس متعالی فلورانسی آشنا کرد، و رنگ‌‌شناسی هنرمندانۀ ونیزی را از ایشان آموخت و به فلورانس ارمغان بُرد. هنرش ساد‌گی و نظم شاخص کلاسیک را باز‌می‌تابد؛ چنان‌که در پردۀ وصلت عرفانی قدیّسه کاترین (۱۵۱۱؛ لوور، پاریس) مشهود است. بارتولومئو با تأثیر از مواعظ جیرولامو ساونارولا، احیاگر دینی، کلیۀ اتودهای پیکر برهنهاش را به آتش کشید، و پس از مرگ ساونارولا، در سلک راهبان دومینیکیِ صومعۀ مرقس قدّیس درآمد. پس از وقفه‌ای، نقاشی مضامین دینی را ازسر گرفت. رافائل در ۱۵۰۶ درپی دیداری از فلورانس، با فرا بارتولومئو آشنا شد، و دو نقاش بر کار یکدیگر تأثیر نهادند. بارتولومئو، به‌همراه ماریوتّو آلبرتینلّی (۱۴۷۴ـ‌۱۵۱۵م)، که بعدها دوست و همکار نزدیکش شد، شاگرد کوزیمو روسلّی بودند. در ۱۵۱۴ به رُم رفت و از مشاهدۀ آثار میکلانژ و لئوناردو تأثیر پذیرفت. در پردۀپایین‌آوردن مسیح از صلیب (۱۵۱۶، کاخ پیتّی)، تأثیر لئوناردو آشکار است. در میان آثاری که با همکاری آلبرتینِلّّی پدید آورد، دیوارنگارۀ واپسین داوری (۱۴۹۸م در صومعۀ سانتاماریا نوئووا)، مریم عذرا و قدّیسان (کاخ پیتّی، فلورانس)، و معراج مریم عذرا (برلین) یادکردنی‌اند.

 

---