مازاتچو، تومازو (۱۴۰۱ـ ح ‍ ۱۴۲۸م)

مازاتْچو، تومّازو (۱۴۰۱ـ ح ‍‌۱۴۲۸م)(Masaccio, Tommaso)

جعبه زندگینامه

تابلوي پول ماليات، اثر تومّازو مازاتچو

نقاش فلورانسی. از پیش‌گامان رنسانس آغازین ایتالیا بود. دیوارنگاره‌هایی که برای نمازخانۀ برانکاتچی در کلیسای سانتا ماریا دل کارمینه در فلورانس (۱۴۲۵ـ۱۴۲۸م) اجرا کرد، گسست کاملی را از شیوه‌های سنتّی نشان می‌دهد. نخستین نقاشی بود که قواعد علمی ژرفانمایی را، که برونلّسکیِ معمار به‌تازگی کشف کرده بود، به‌کار بست و حسی از فضا و حجم را القا کرد؛ این ویژگی کیفیتی مجسمه‌وار به نقاشی‌هایش می‌بخشد. دیوارنگاره‌های مازاتچو در نمازخانۀ برانکاتچی، صحنه‌هایی از زندگی پطرس حواری را باز می‌نمایند؛ ازجمله پول مالیات، و تصویر رقت‌انگیزی ازاخراج آدم و حوا از بهشت. آثار او، برخلاف آثار معلم و همکارش، مازولینو دا پانیکاله، واجد شکوهی یادمانی، و فاقد جزئیاتِ تزیینی گوتیکاند. پیکرهای آثار مازاتچو، با بازگشت به‌سبک جوتّو، توپُر و وزین‌اند، و به روشنی در فضایی سه‌بعدی استقرار دارند. از دیگر آثار مازاتچو، تثلیث (ح ۱۴۲۸م؛ سانتا ماریا نووِلّا، فلورانس)، و نقاشی چندلته‌ای برای کلیسای کَرْمِلی، پیزا (۱۴۲۶م؛ تقسیم‌‌شده بین نگارخانۀ ملی لندن، موزۀ دولتی، برلین، و موزۀ دی کاپودیمونته ناپل) درخور ذکرند. دورۀ کار او هرچند کوتاه بود، نقطۀ عطفی در تاریخ هنر ایتالیا به‌شمار می‌‌رود.

 

---