اوج
اُوج
در موسیقی بالاترین نقطۀ ارتفاع آواز و صوت موسیقایی را می‌گویند. همچنین نام گوشه‌ای در ردیف موسیقی ایران و نیز شعبۀ سیزدهم از ۲۴ شعبۀ موسیقی قدیم است. اوج مُعَرّبِ اوگ یا اوچ، مقابل حضیض، بالاترین درجه در بلندی است. اوج و حضیض نام گوشه‌ای در دستگاه شور و شبیه به عُزّال است. هر آهنگ دارای اوجی است که در آن سیر ملودی به بالاترین حَدِّ خود می‌رسد و پس از آن فرود می‌آید. اوجِ شور عُزّال و حسینی، اوجِ چهارگاه مغلوب، که پس از مخالف نواخته می‌شود، اوجِ ماهور عَراق و راک، اوجِ همایون و اصفهان و دشتی و کرد بیات عشاق، اوجِ ابوعطا حجاز، اوجِ نوا نَهُفْتْ، اوجِ افشاری عراق یا حتی اشاره به نهفت؛ افشاری از یک سو به نوا شبیه است و از سوی دیگر به سه‌گاه، اوج بیات ترک شکسته، و اوج سه‌گاه مخالف و سپس مغلوب است. در سه‌گاه و چهارگاه حتی پس از مخالف اگر به مغلوب وارد نشوند همان مخالف حکم اوج را خواهد داشت. در اغلب آوازها به جز چهارگاه و سه‌گاه، از اوج به‌منزلۀ پُلی برای ورود به آوازها یا دستگاه‌ها و مایه‌های دیگر نیز می‌توان استفاده کرد. مثلاً از اوج اصفهان یا همایون می‌توان وارد شور شد یا از اوجِ افشاری (عراق) می‌توان به بیات ترک داخل شد؛ همچنین از اوج ماهور (عراق یا راک) می‌توان به اصفهانِ همان مایه یا همایون پنجمِ بالاتر مرکّب‌نوازی کرد.